Facebook'un daha sade arayüzü Facebook Lite ile ilgili Webrazzi'de Fırat Demirel tarafından yazılmış haberimiz Türkiye'deki birçok önemli haber sitesinde yer aldı. Ancak habere yer verilirken ya Webrazzi'den hiç bahsedilmedi, kaynak gösterilmedi, ya doğru bir yöntemle bu kaynak gösterme işlemi yapılmadı ya da daha iyi olabilirdi dediğimiz örnekler gördük.
Öncelikle çok net olarak şimdi yazacaklarımdan önce bazı konulara açıklık getireyim. Webrazzi içeriğinin büyük medya organları ile paylaşılması konusunda hiçbir problemimiz yok, hatta önemli yayınlarda Webrazzi'den alıntı yapılmış bölümler ya da tamamen kullanılmış haberler görmekten memnun oluyoruz. Bizim sorunumuz Webrazzi haberlerinin tamamen kullanılması değil. Sadece doğru şekilde kaynak gösterilmesi gerektiğine inanıyor ve bunu istiyoruz.
Bir süre önce bu konuda Türkiye'nin önde gelen bazı portalları ve gazeteleri ile çok daha yoğun entegrasyon için görüşmelerimiz bile olmuştu ama bir bölümü konunun üzerine çok düşmedi, bir bölümü ile de anlaşamadık...
Dünyanın önde gelen bloglarının büyük medya siteleri ile benzer anlaşmaları oluyor. Aslında Webrazzi için bu yönde bir çalışma yaratabilmek için başladığım görüşme serisinin de temelinde bu vardı. Mesela, TechCrunch haberleri Washington Post tarafından yayınlanırken, aynı şekilde ReadWriteWeb, VentureBeat, GigaOm gibi birçok blogun haberleri de New York Times tarafından düzenli olarak ilgili kategorilerde yayınlanıyor.
Bu örneklerdeki paylaşımların nasıl yapıldığına aşağıdaki linkleri kullanarak yakından bakabilirsiniz:
- New Tork Times Teknoloji Haberleri Ana Sayfası
- Washington Post Teknoloji Haberleri Ana Sayfası
- New York Times Örnek ReadWriteWeb Haberi
- Washington Post Örnek TechCrunch Haberi
Yukarıdaki örneklerden de görebileceğiniz gibi öncelikle kategori ana sayfasında kesinlikle içeriğin kullanıldığı blogun logosunun altında haber listelemesi gerçekleştiriliyor. Haber detayında ise yine blogun yani kaynağın logosu başta olmak üzere haber içeriği yayınlanıyor. Elbette bu örnekler bahsettiğim türden uzun soluklu işbirlikleri ve anlaşmalara bağlı entegrasyonlar.
TechCrunch ile Washington Post arasındaki yapıda haber detay sayfasında TechCrunch'ın sitesinde yer alan hakkında sayfasına da link verilirken, New York Times ile ReadWriteWeb modelinde direkt blogun logosuna linkleme yapılıyor.
Şimdi Webrazzi'nin Facebook Lite haberinin Türkiye'nin önde gelen haber sitelerinde nasıl yayınlandığına bakalım.
İlk dikkatimizi çeken Zaman Gazetesi olmuştu. Gazete, web sitesinde Webrazzi haberinin tamamını kullandı ve en altında kendi arama sayfasına link verir şekilde "Webrazzi.com" yazdı. Ayrıca haberin sonuna da "Zaman" ibaresini kendi haberine link vererek ekledi.
Bizim için çok önemli bir nokta var ki, Zaman Gazetesi Webrazzi'den tamamen alarak yayınladığı haber ile Google News (Google Haberler) üzerinde Teknoloji kategorisinde en üstte yer aldı. Bu sayede sahip oldukları trafiği tahmin bile edemiyorum.
Sonrasında HaberTürk'ün de Webrazzi'nin haberini kullandığını gördük. Hatta haberi web sitesi ana sayfasından manşet olarak da paylaştı. Yani, habere oldukça önem verildiğini anlayabiliyoruz. HaberTürk'ün haberinin hiçbir noktasında Webrazzi adı geçmezken, haberin son cümlesinden sonra Zaman Gazetesi'nden alındığını gösterir şekilde "ZAMAN" yazıldı.
Google'da Webrazzi'nin söz konusu Facebook Lite haberinin küçük bir bölümünü alarak arama yapacak olursanız hangi sitelerde haberin olduğu gibi yayınlandığını görebilirsiniz. Biz bu şekilde bir arama yaparak başka önemli haber sitelerinin de benzer şekilde Webrazzi haberini yayınladıklarını gördük.
Mesela, internethaber.com... Webrazzi haberini olduğu gibi yayınladı ancak hiçbir şekilde Webrazzi kaynak olarak gösterilmedi.
HaberX.com da HaberTürk gibi Zaman Gazetesi'ni referans göstererek yayınlayan sitelerden birisi. Sitenin haberinde Webrazzi kaynak gösterilmiyor ve haberin sonunda sadece düz yazı olarak "ZAMAN" yazıyor.
Elbette bu kadar kötü olmayan ama daha iyi olabilirdi dediğimiz kullanımlar da oldu. Mesela NetHaber.com Webrazzi'den aldığı haberi "Facebook yine, görüntüsünü değiştiriyor. Peki bu kez nasıl bir şey oluyor? Webrazzi, yeni görüntü için bunları yazıyor." giriş cümlesi ile paylaşırken, haberin en sonunda da linksiz olarak "Kaynak: Webrazzi.com" ibaresine yer verdi.
Örnekleri daha fazla genişletmeyelim, çünkü hepsini incelemeye başlarsak bu yazımız uzadıkça uzayacak. İlgili Google aramasından haberi kullanan tüm siteleri görebilirsiniz.
Yazının başında bahsettiğim konuya geri dönecek olursam, Webrazzi olarak büyük medyada ve önemli haber sitelerinde yer alıyor olmaktan, onlara kaynak hizmeti sunmaktan memnun oluyoruz, ama verdiğim örneklerdeki türden yanlış kullanımları görmek istemiyoruz.
Sadece Webrazzi için değil, Türkiye'deki internet haberciliği adına bir düzenlemenin yapılmasını istiyor ve grupların doğru modeller çerçevesinde çalışmasının zamanının geldiğini düşünüyoruz.
Sonuçta Zaman Gazetesi'nde yer alarak farklı sitelere de servis edilen, HaberTürk web sitesinde manşete çıkarak yüz binlerce kişi tarafından okunan, yüzlerce farklı sitede yayınlanarak Facebook Lite ile ilgili milyonlarca Türk internet kullanıcısının büyük çoğunluğuna ulaşan bir haberin çıkış noktası olduğumuzu bilmenin ötesinde, hissediyor ve bir şekilde karşılığını görüyor olmamız gerektiğine inanıyorum.
