Google, çocukların gizliliğini ihlal ettiği iddiasıyla açılan davada 30 milyon dolar ödeyecek

Google, YouTube üzerinden 13 yaş altı çocukların kişisel verilerini ebeveyn onayı olmadan topladığı iddiasıyla açılan toplu davayı sonuçlandırmak için 30 milyon dolar ödemeyi kabul etti.  

Kaliforniya’daki federal mahkemeye sunulan dava dilekçesinde, teknoloji devinin çocuklardan topladığı verileri hedefli reklamcılık için kullandığı öne sürülüyor. Anlaşma, mahkemenin onayına bırakıldı. Davacı avukatlarına göre, 1 Temmuz 2013 ile 1 Nisan 2020 arasında YouTube izleyen ve o dönemde 13 yaşın altında olan 35 ila 45 milyon çocuğun bu davadan etkilenme ihtimali bulunuyor. Uzlaşma kapsamında davaya taraf olabilecek kişilerin tazminat almaları mümkün olabilecek.  

Bu gelişme, Google’ın çocukların çevrim içi gizliliğini koruma konusundaki yükümlülükleri nedeniyle karşı karşıya kaldığı ikinci büyük hukuki süreç olarak öne çıkıyor. Şirket, 2019 yılında Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ve New York Başsavcılığı tarafından açılan benzer bir davada 170 milyon dolar ödemeyi kabul etmişti.

O dönemde YouTube’un, çocuklara yönelik içeriklerden kullanıcı verisi toplayarak reklam geliri elde ettiği ortaya konmuş, bunun Çocukların Çevrimiçi Gizliliğini Koruma Yasası’nın (COPPA) açık ihlali olduğu sonucuna varılmıştı. Söz konusu anlaşma ile Google ve YouTube’un gelecekte benzer ihlallerden men edilmesine ve çocuklara yönelik içeriklerden hedefli reklam yapılmasının durdurulmasına karar verilmişti.  

Ancak aradan geçen yıllara rağmen, 2013–2020 döneminde YouTube kullanan çocukların ve ailelerinin bireysel hak talepleri, yeni bir toplu dava ile yeniden gündeme taşındı. Bu nedenle Google’ın yaptığı 30 milyon dolarlık ödeme, aslında geçmişteki ihlallerin bir uzantısı olarak görebiliriz.  

Yine de yeni uzlaşmanın 2019’da verilen ceza ile kıyaslandığında nispeten hafif kaldığını söyleyebiliriz. Ancak karar, Google’ın ve genel olarak büyük teknoloji şirketlerinin çocuklara yönelik dijital içeriklerden nasıl gelir elde ettiği, reklam modellerini nasıl kurguladığı ve veri toplama yöntemlerini nasıl kullandığına dair tartışmaları yeniden alevlendirmiş durumda.

Özellikle ebeveynler ve çocuk hakları savunucuları, bu durumun yalnızca Google’a özgü olmadığını, online platformların çoğunda çocukların gizliliğinin yeterince korunmadığını savunuyor.