OpenAI, artan baskılar sonrasında kâr amacı gütmeye yönelik planını iptal etti

OpenAI, kuruluş amacına geri dönerek tartışmalı yeniden yapılanma planını iptal ettiğini duyurdu. Şirket, uzun süredir gündemde olan kâr amaçlı yapıya geçiş hedefinden vazgeçerek, kontrolün tamamen kurucu vakfın elinde kalacağını açıkladı. Bu karar, başta sivil toplum temsilcileri, hukukçular ve eski çalışanlar olmak üzere birçok kesimden gelen yoğun baskının ardından geldi.

OpenAI CEO'su Sam Altman, şirketin blogunda yayımlanan açıklamasında, Kaliforniya ve Delaware başsavcılıklarıyla yapılan görüşmelerin ardından bu yönde bir adım atıldığını belirtti. Altman, "OpenAI kurulduğu günden bu yana bir vakıf tarafından yönetiliyor ve bu durum değişmeyecek" dedi.

2015 yılında kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulan OpenAI, 2019'da "kâr sınırlamalı" bir modelle faaliyetlerini genişletmişti. Ancak geçtiğimiz yıl şirketin, tamamen kâr amaçlı bir yapıya geçerek yatırımcılara daha yüksek getiri sunabileceği bir yapılanma üzerinde çalıştığı ortaya çıkmıştı. Plan, Altman'a yaklaşık yüzde 7 oranında hisse verilmesini ve yatırımcılar için getirideki üst sınırın kaldırılmasını içeriyordu. Bu modelle, şirketin 300 milyar dolarlık bir değerlemeyle yeni yatırım alması hedefleniyordu.

Ancak bu yapı, OpenAI'ın "insanlık yararına yapay zekâ" ilkesiyle çeliştiği gerekçesiyle eleştirildi. Aralarında Elon Musk'ın da bulunduğu bazı eski destekçiler ve hukukçular, planın şirketin toplumsal sorumluluğunu zayıflatacağını savundu. Musk, bu geçişi durdurmak için dava açtı; bir yargıç Musk'ın bazı iddialarını yeterli bulsa da dava 2026 baharında jüri önüne gidecek.

Şirketin yeni planına göre, OpenAI'ın mevcut kâr sınırlı LLC yapısı, aynı misyona sahip bir Public Benefit Corporation (PBC) yapısına dönüşecek. Ancak bu PBC yine de OpenAI Vakfı'nın kontrolünde kalacak ve vakıf önemli bir pay sahibi olacak. Altman, bu dönüşümün bir satış değil, daha basit ve şeffaf bir sermaye yapısına geçiş olduğunu belirtti.

Ancak bu kararın finansal etkileri de olacak. Mart ayında açıklanan ve Japon SoftBank'in 30 milyar dolar taahhütte bulunduğu 40 milyar dolarlık yatırım paketi, şirketin tam anlamıyla kâr amaçlı bir yapıya geçmesini şart koşuyordu. OpenAI'ın bu yapıdan vazgeçmesi halinde yatırım tutarında kesinti olması olası.

Tüm belirsizliklere rağmen Altman, şirketin yol haritasına güven duyduğunu ifade ederek, "Bu yeni yapı, güvenli ve hızlı ilerlememizi sürdürecek bir zemin hazırlıyor. Amacımız, güçlü yapay zekâyı herkesin hizmetine sunmak" dedi.