Meme coin çılgınlığının arkasındaki girişim: Pump.fun

Geçen ay Başkan Donald Trump ve eşi Melania Trump, çıkardıkları meme coin'ler ile ilgi odağı olurken, bu iki isim, kripto piyasasındaki meme coin çılgınlığının da bir parçası haline geldi. Ancak bu çılgınlığın tek destekçisi Trump ailesi değil. Geçtiğimiz yıldan bu yana meme coin'lerin piyasaya sürülmesini kolaylaştıran Pump.fun'ın da meme coin çılgınlığındaki payı büyük. 

İlk olarak 2024 yılının Ocak ayında kullanıcılarla buluşan Solana merkezli protokol Pump.fun, Eylül 2024'te bazı ölçümlere göre tarihteki en hızlı büyüyen kripto uygulaması oldu. Üstelik Pump.fun, rekor sürede 100 milyon dolar gelire ulaşmayı da başardı. Dune verilerine göre Pump.fun'ın şimdiye kadar elde ettiği gelir 537 milyon doların üzerinde. 

Alon tarafından kurulan Pump.fun, herkesin dakikalar içinde ücretsiz olarak token oluşturmasına imkan tanıyor. Pump.fun platformunda, bir token'ın piyasa değeri 100.000 dolara ulaştığında, yaklaşık 17 bin dolarlık likidite Raydium adlı merkeziyetsiz borsaya aktarılıyor ve bu likidite kalıcı olarak kitleniyor. Dune verilerine göre şimdiye kadar Pump.fun'da 7,6 milyondan fazla token piyasaya sürüldüğünü belirtelim. Hatta paylaşılan bilgilere göre Solana'daki günlük token lansmanlarının yaklaşık yüzde 70'i Pump.fun token'larına ait. 

Pump.fun'da token oluşturma 

Pump.fun'da kısa bir form doldurarak bir meme coin oluşturmak mümkün. Formda token adı, ticker, açıklama ve fotoğraf gibi bilgileri belirterek “coin oluştur” seçeneğine tıklamanız yeterli. Eğer isterseniz bu bilgilere, Twitter, Telegram ve web sitesi bağlantısı ekleyebileceğinizi belirtelim.  

Pump.fun aracılığıyla piyasaya sürülen token'lar

Pump.fun aracılığıyla piyasaya sürülen token'lar arasında Billy (BILLY), Michi (MICHI) ve Shark Cat (SC) gibi popüler meme coin'ler yer alıyor. Piyasaya sürüldükten sonra Billy'nin 218 milyon dolar, Michi'nin 321 milyon dolar ve Shark Cat'in 350 milyon dolar piyasa değerine ulaştığı görüldü. Ancak saydığımız bu token'ların piyasa değeri belirttiğimiz seviyelerde kalmadı.

Bu arada FWOG (FWOG), Smoking Chicken Fish (SCF) ve Reddit Dog (r/snoofi) gibi viral olan tokenların da Pump.fun aracılığıyla hayata geçtiğini belirtelim. Ayrıca Pump.fun, ünlü isimlerin token'larına da ev sahipliği yaptı. Bu token'lar arasında ilk akla gelenler, Iggy Azalea'nın MOTHER tokenı, Andrew Tate destekli DADDY ve Jason Derulo'nun JASON'ı. 

Pump.fun'ın tartışmalı canlı yayın özelliği 

Pump.fun'ın yerleşik canlı yayın özelliğiyle de öne çıktığını söyleyebiliriz. Bu özellik öncesinde meme coin geliştiricilerinin tokenlarını pompalamak için ağırlıklı olarak Kick ve Telegram'da yayın yapmaktaydı. Geliştiricilerin kimi zaman komik ve tuhaf bir takım hareketleri, kendine ya da evcil hayvanlara zarar vermeye, intihar girişimiyle tehdit etmeye varan tehlikeli sulara da girmekteydi. Bu nedenle Pump.fun'ın canlı yayın özelliği pek çok kez eleştirildi. Buna karşılık Pump.fun kurucusu Alon, moderasyonun mükemmel olmadığını kabul etmekle birlikte, sitedeki yasadışı içeriği aktif olarak denetlediklerini dile getirdi. Bir süre sonra tepkilere karşı koyamayan Pump.fun ekibi bir süre sonra canlı yayın özelliğini devre dışı bıraktı. 

Tüm eleştirilere rağmen platformun başarısını sürdürdüğünü söyleyebiliriz. Lansmanından bu yana, kullanıcıların tokenlarını ucuza piyasaya sürmelerini sağlayan Moonshot ve Makenowmeme gibi rakip protokoller Pump.fun'ın hızına yetişemedi. Öte yandan Tron'un yaratıcısı Justin Sun, SunPump ile protokolden belli bir süre bir miktar pazar payı koparmayı başardı. 

Pump.fun'a açılan davalar

Coindesk'in aktardıklarına göre; geçen ay Pump.fun, şirketi menkul kıymetler yasalarını ihlal etmekle suçlayan yeni bir toplu dava ile karşı karşıya kaldı. New York Güney Bölgesi'nde açılan dava, Pump.fun'ın platformu kullanılarak oluşturulan her token'ın bir menkul kıymet olduğunu ve dolayısıyla ABD menkul kıymetler yasalarına tabi olduğunu iddia etmekteydi. Davayı açan hukuk firması Wolf Popper LLP, bu davayı açmadan iki hafta önce Pump.fun'a karşı başka bir toplu dava açmış ve PNUT token üzerinden aynı çerçevede iddialarla ilerlemişti. 

Pump.fun'da Trump temalı token patlaması 

Ocak ayında Pump.fun'ın tokenları, Başkan Donald Trump temalı meme coinlerin artışıyla haftalık işlem hacminde 3,3 milyar dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Trump'ın token lansmanları, sahte tokenlerin patlamasını da tetikledi. Memecoin geliştiricileri, ani spekülasyon artışından faydalanmak için hızla harekete geçti. Güvenlik firması Blockaid'in aktardıklarına göre; Trump'ın resmi token'ının piyasaya sürülmesiyle birlikte adında “Trump” geçen kripto paraların sayısı 3 bin 300'den 6 bin 800'e çıktı. Cointelegraph'ın paylaştıklarına göre; bu yeni coinlerden en az 61'i resmi gibi görünmek için ticker, marka veya açıklamaları kopyaladı. 

Pump.fun'a gösterilen ilgi şimdilik sona erecek gibi değil. Platform, bizler tokenize bir geleceğin önizlemesini sunarken, hem güvenlik hem de internet kültürüyle ilgili çeşitli kaygıların gündeme gelmesine yol açıyor.