KPMG'den 12 maddede “Startup Başarı Rehberi”

KPMG Türkiye, ülkemizde yer alan startup şirketlerine büyüme yolculuklarında yol gösterecek Startup Başarı Rehberi'ni Kolektif House iş birliği ile düzenlediği toplantıda paylaştı. KPMG Private Enterprise ekibi tarafından hazırlanan “Startup Başarı Rehberi”nde, strateji, finans, hukuk, vergi ve muhasebe alanları başta olmak üzere girişimcilerin girişim yolculukları boyunca ihtiyaç duyacakları önemli konular ele alınıyor. Rehberde yer alan 12 alan kapsamında sunulan önerilere birlikte bakalım. 

1.Değer önerisi belirleme

Raporda paylaşılan bilgilere göre etkili bir değer önerisi, şirketinizin rakiplerden ayrışmasını sağlarken,  pozitif bir algı oluşturabilmesine yardımcı olur. Değer önerinizi tasarlarken maliyet, satış artışı, izlenebilirlik, kullanım kolaylığı gibi bir fayda ile ilişkilendirmeniz kritik. Ancak değer önerisi oluşturulmadan önce pazarın incelenmesinde fayda var. Bununla beraber hedef müşterilerin talep ve ihtiyaçlarının belirlenmesi de oldukça mühim.

Raporda değer önerisi belirlerlemenize yardımcı olacak sorular da paylaşılıyor. Değer önerisi yatırım alma konusunda da kritik bir öneme sahip. Bu kapsamda rapor, yatırım sunumlarında yer verilmesi gereken başlıkları öne çıkarıyor. 

 
2.Şirket yapısına karar verme

Girişiminizin kurulma aşamasında tüzel kişiliğin türünün seçimi, ilerleyen süreçte izleyeceğiniz yolun da belirleyicisi olabilir. Rehber, şirket yapısının, girişimin temellerini atmak adına önemli bir role sahip olduğunu vurguluyor. Rehberde anonim şirket ve Limited şirket arasındaki farklar detaylı bir şekilde aktarılıyor. 

Rehbere göre, şirket tipini seçerken sermaye miktarı, ticari risk, iş hacmi, ortaklık yapısı gibi unsurları dikkate almanız gerekiyor. Girişiminizin değerini en iyi noktaya getirmek için vergilendirme, hisse devirleri, ortaklık sorumlulukları alanlarında avantajlı bir pozisyon yakalamanız öneriliyor. Girişimcilerin, her şirket tipine ilişkin kuruluş, yönetim, büyüme, küçülme, ortak alma, ortaklıktan çıkma koşullarını özümseyerek bir yol haritası çizmesi mühim.  

3.Muhasebe ve raporlama süreçleri

Girişimlerin hayat döngüsü içinde yasal gereksinimleri yerine getiren ve yönetime şirketin performansı hakkında etkin raporlama sağlayan finansal süreçlerin oluşturulmasına ihtiyaç var. Bu bağlamda rehber, muhasebe kayıt süreci, vergi beyannamelerinin hazırlanması süreci, bordro ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yükümlülüklerinin yerine getirilmesi süreci ve Finansal planlama ve raporlama süreçlerini detaylandırıyor. Bordro ve SGK yükümlülükleri şematik bir şekilde aktarılıyor: 

 
4.Marka oluşturma

Rehberde girişimlerin markalarını oluştururken, rekabet eksenini analiz etmesi tavsiye ediliyor. Bu kapsamda müşterilerin 360 derece değerlendirilmesi, hedef kitlenin iyi detay analizi, rakip şirketlerin pazardaki konumlanması ve sektörün SWOT analizi adımları izlenmeli.

Bu adımları ise girişiminizin amacının tanımlanması ve misyonunun oluşturması takip ediyor. Marka amacınızı ve misyonunuzu tasarlarken girişiminizin diğer şirketlere göre nasıl farklılaştığına odaklanmakta fayda var. 

Sonraki adımda Marka adınızı ve görsel kimliğinizi belirlemek yer alıyor. Marka adınızı belirlerken, girişiminizin değer önerisini mutlaka ortaya koymanız gerekiyor. Ayrıca özgün bir isim ile ilerlemenin size avantaj sağlayacağını belirtelim. Markanızın görsel kimliğini inşa ederken, genel görüntü ve tasarımların marka değerleri ve kimliğiyle örtüşmesine özen göstermeniz mühim. 

Bunun ötesinde müşteriyle olan tüm etkileşimlerde iyi bir müşteri deneyimi yakalaması için basit ve anlaşılır mesajları verdiğinize emin olmalısınız. Markanızın Her zaman her platformda girişimiznin değerleriyle uyumlu ve tutarlı olması gerektiğini unutmayın. 

5.Startup'ın değerini belirleme

Hepimizin bildiği üzere girişimler, yatırımcılardan yatırım alarak büyüme modeliyle ilerliyor. Bu noktada yatırımcılar; startup'ın hedeflediği şirket değerini, iş planı, fizibilite ve nakit akımlarına dayalı olarak sunabilmesini bekler.

Rehberde şirket değerlemesini belirlerken izleyebileceğiniz yollar detaylı bir şekilde aktarılıyor. Paylaşılan bilgilere göre, şirket değerlemesindeki en kritik soru “değerlemenin amacı” olmalı. Değerlemenin amacına göre değer tanımı, kapsam ve yapılacak değerleme analizinin derinliği değişebilir. Bu anlamda ilk olarak ihtiyaç net olarak belirlenmeli ve buna göre bir değerleme planı yapılmalıdır. 

Rehberde uzmanlar, Startup değerlemelerinde en önemli faktörün tutarlı ve piyasa veya 3.parti verilerle desteklenebilen bir “iş planı” hazırlanması olduğunu belirtiyor. Doğru hazırlanan, farklı senaryolara göre uyarlanabilen bir “iş planı” startup değerlemelerini kolaylaştırıyor. 

6.Vergi planlaması 

Startup'ların kuruluş aşamasında vergi planlaması yapması da öncelikli konular arasında yer alıyor. Rehberde yer alan bilgiler, vergi mükellefiyeti oluşturulması, tabi olunacak mali yükümlülükler,  vergi cezaları ve yaptırımları başlıklarıyla ele alınıyor.

Girişimin daha ilk aşamalarında konusunda uzman vergi danışmanlarından görüş alınması tavsiye ediliyor. Böylece ileride karşınıza çıkabilecek vergilere karşı hazırlıklı olabilir ve teşviklerden yararlanarak vergi yükünün optimize edilmesini sağlayabilirsiniz.  

7.Devlet teşvikleri

Girişimcilerin yararlanabileceği finansman destekleri olarak mikro kredi, girişim sermayesi, KOBİ borsaları, kredi garantisi, çeşitli vergi muafiyetleri, yatırım indirimi, enerji desteği, kolaylaştırılmış kredi desteği ve hibe desteği gibi uygulamalar öne çıkıyor.

Ülkemizde girişimciliği destekleyen pek çok kurum ve kuruluş bulunsa da, bunlar arasında en önemli destekleri kamu kurumları oluşturuyor. Rehberde yer alan bilgilere göre, girişimciler, KOSGEB destekleri, Tübitak destekleri, araştırma geliştirme faaliyetlerine yönelik destekler, teknoloji geliştirme bölgeleri destekleri, ihracat destekleri ve yatırım teşvik sistemi desteklerinden faydalanabilir. 

8.Sermaye yönetimi

Sermayenin kaynak kullanımı ve yeni fon bulma ihtiyacına ilişkin doğru zamanlamanın planlanması, girişim yolculuğunda pek çok dinamiği değiştirebilir. Rehberde incelenen temel yatırımcı çeşitleri arasında kuluçka merkezleri, hızlandırma programları, devlet teşvik ve hibeleri, melek yatırımcılar, Kitlesel fonlama, finansal yatırımcılar/ disk sermayeleri (VC) ve özel girişim sermayeleri (PE) ve Stratejik yatırımcılar yer alıyor. Buna ek olarak yatırım turları da mercek altına alınıyor. 

9.Yurt dışına açılma

Küreselleşen ekonomide girişimler, uluslararası operasyonlar yürütmenin avantajlarını erken dönemlerde yol haritasına eklemeli. Bu noktada startup'ların yurt dışına açılmadan önce riskleri ve olası sonuçlarını iyi anlamak için şirketin kurumsal yapısının uluslararası pazarlarda sizi temsil etmeye uygun olması şart. Bununla beraber farklı ülkelerin hizmet beklentilerini karşılama konusu da değerlendirilmeli. Gireceğiniz bu yeni pazarın vergi ve regülasyonları da detaylı bir şekilde incelenmelidir. Vergi oranlarının karlılık hedeflerini karşılamasına dikkat edilirken, yasalara uymanın masrafları ve şirket üzerindeki etkileri hesaplanmalı. Rehberde yurt dışına açılma sürecinde döviz riskleri, dil ve kültür farklılıkları ve sermaye konularına da dikkat çekiliyor. 

10.Veri ve teknoloji

Startup'lar teknolojik gelişmeler sayesinde etkin iletişim, üretkenlik artışı, iş operasyonlarının ve süreçlerinin otomatikleştirilmesi, iş maliyetlerinden tasarruf edilmesi konusunda daha fazla seçeneğe sahip. Startup'lar sektördeki dev rakipleriyle rekabet etmek amacıyla işlerini yerel pazarlardan uluslararası pazara dönüştürmek için en son yazılım ve uygulamalar, yüksek hızlı internet ve IoT kullanmalı.

Ayrıca rehberde girişimlerin verimli bir veri stratejisi oturtması öneriliyor. Bu kapsamda faaliyetlerin verimliliğini ölçebilmek adına anahtar performans göstergeleri belirlelemesiniz. Böylece operasyon sırasında gidilen doğrultunun etkinliği kolayca takip edilebilecektir. Bu metrikleri ölçebilmek adına gerekli verilerin belirlenmesi, verilerin nasıl toplanacağı ve nasıl depolanacağı konuları da netleştirilmelidir. 

11.Denetim ve uyum gereksinimleri

Rehbere göre, girişiminizin finansal kayıtlarının bağımsız bir şekilde denetlenmesi, potansiyel yatırımcılar karşısında duruşunuzu güçlendirebilir. Böylece bankalar, tedarikçiler ve müşterilerle daha iyi bir pazarlık edebilme imkanına kavuşursunuz. Rehberde finansal raporlama ihtiyaçlarının, startup'ların büyüme aşamasına göre değişiklik gösterdiği belirtiliyor. Bunlar, Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlar, Büyük Boy İşletmeler, Orta Boy İşletmeler ve Küçük ve Mikro Boy İşletmeler olarak öne çıkıyor. 

Erken bir aşamada bir dış denetimi ertelemenin faydaları olsa da, girişimiz yüksek bir seviyede büyüme yaşamaya başladığında geçmiş dönemlerin denetimlerini tamamlamak zor olabilir. 

12.Kurumsal yönetim

Kurumsal yönetim; kurum içerisindeki süreçlerde verimliliğin artması, sürdürülebilirlik, kurum hafızasının oluşması, raporlama ve verimlilik gibi birçok konuda girişimcilere ve kuruma yol gösteriyor. Kurumsal yönetim yaklaşımıyla birlikte çalışanların, yatırımcıların ve müşterilerin de dahil olduğu tüm paydaşların çıkarlarının dengelenmesi hedeflenmeli. yönetim kurulu yapınızı oluşturmak, komiteler ve çalışma esaslarını belirlemek ve politika ve prosedürlerinizi netleştirmek girişiminizde kurumsal yönetimi hayata geçirmek için izleyebileceğiniz adımlar arasında yer alıyor.