Facebook'un yürüttüğü yeni bir yapay zeka araştırması, fotoğraflarda gözleri kapalı çıkan insanların yüzüne göz yerleştiriyor. İç boyama ismindeki bu teknik ile program boşlukları oraya ait olduğunu düşündüğü şeylerle dolduruyor.
Aslında şimdiye kadar buna benzer bir sistemi Adobe'un kısmen uyguladığını görmüştük. Photoshop'ta Content-aware fill isimli ayarıyla kullanıcıların karşısına çıkan Adobe, fotoğrafta istenmeyen öğelerin arka plandaki diğer öğler ile doldurulmasını sağlıyordu. Örneğin fotoğrafta görünmesi istenmeyen bir elektrik direği, arka plandaki bulutlarla yer değiştirerek yok edilebiliyordu.
Ancak bu ayarın her konuda kullanıcıları çözüme ulaştırdığı söylenemez. Buna fotoğraftaki insanların gözleri de dahil. Ne de olsa gözler yeni baştan tasarlanamayacak kadar karakteristik ve özgün. Bu anlamda Facebook'un yeni araştırmasının bu alanda bir ihtiyaca cevap verdiğini söyleyebiliriz.
Facebook'un bu yeni araştırmasının kaynağı ise bir makine öğrenmesi sistemi olan Generative Adversarial Network'ten (Çekişmeli üretici ağ) faydalanıyor. GAN'a aşina olmayanlar için bu makine öğrenme sistemini biraz açalım. GAN'da üretici ağ sürekli yeni veriler üretmeyi öğreniyor, bunun yanı sıra çalışan ayırt edici ağ ise girdi olarak kabul edilen veri seti ile üretilen verileri ayırt etmeyi öğreniyor. Dolayısıyla bu süreçte her iki ağ da neyi üretip neyi ayırt edeceğini kuralsız olarak kendi kendine öğrenmiş oluyor.
Buna Facebook özelinde örnek vermek gerekirse; sistemin bir parçası yüzleri öğrenirken, diğer parçası buna benzer görseller yaratmayı öğreniyor. Bu özellik kapsamında ise ağ, hem açık gözleri tanımak ve hem de onları taklit etmek üzerine çalışıyor. Bu çalışmanın ilk aşamalarında yapay zeka, örnek olarak verilen fotoğraflardaki açık gözleri, gözlerin kapalı olduğu fotoğraflara doğrudan yapıştırıyordu. Bunun sonucunda ortaya çıkan görüntü ise kopyala yapıştır tarzı bir kolaja benziyordu.
Yani yapay zeka bu aşamada, gözlerin kapalı olduğu fotoğraflarda, ten rengi, ışık, poz ve gözlerin konumlanması gibi etkenleri es geçiyordu. Bu noktada Facebook araştırmacıları, hedeflenen yüzleri gözleri açıkken gösteren örnek veriler oluşturdu. Böylece GAN, gözlerin o insanın yüzünde nasıl durduğunun yanı sıra gözlerin şeklini ve rengini de öğreniyor.
Ağın tanıma kısmı, o insanın nasıl göründüğünü öğrendiği için de renk uyuşmazlıkları ve kopyala-yapıştır hissi ortadan kalkarak daha geçkçi bir görünüm elde ediliyor. Yapılan testlerde bir çok kişinin, yüze yerleştirilen ve o kişiye ait olmayan gözleri ayırtetmekte güçlük çektiği belirtiliyor. Kısacası Facebook'un bu yeni ağı, işini ustalıkla yapabiliyor. Yine de ağ, bazı durumlarda hata yapmaya devam ediyor. Eğer birinin gözleri saçları tarafından kısmen kapatıldıysa ortaya değişik sonuçlar çıkabiliyor. Aynı şekilde göz renkleri de zaman zaman yanlış biçimde yeniden üretilebiliyor.
Bu yeni çalışma ilgi çekici ve ürkütücü olsa da Facebook'un bu çalışmanın sonucunu hangi özellikte kullanacağı belirsiz. Bir süre sonra gözümüzün kapalı çıktığı fotoğraflarda Facebook'un tıpkı etiketleme önersisi gibi göz önerilerinde bulunması ise ihtimal dahilinde.