İnternet, okuyucunun bilgiye ulaşmasını son sürat kolaylaştırırken yanlış bilgi sosyal ağların gücüyle de virüs gibi yayılarak kontrolden çıkabiliyor. Facebook, Google, Twitter ve Bing gibi büyük teknoloji şirketleri ve saygın yayıncılarının ortak hareketiyle başlatılan "Güven Projesi" (The Trust Project) ile yayıncılığın temel kuralları yeniden yazılırken, yanlış haber, bilgi ve propagandanın önüne geçilmek isteniyor.
Aslında Güven Projesi, Santa Clara Üniversitesi Mark Kula Uygulamalı Etik Merkezi'nden gazeteci Sally Lehrman tarafından başlatıldı. Proje, Craigslist kurucusu Craig Newmark'ın Hayırseverlik Fonu (Philanthropic Fund), Google, John S. ve James L. Knight Vakfı, Demokrasi Fonu tarafından da finanse edilerek güç kazandı.
TechCrunch'ta yer alan habere göre, Lehrman, yaptığı açıklamada, "Bugünün sayısallaştırılmış ve sosyal ağa bağlı dünyasında doğru raporlama, reklamcılık ve hatta yanlış bilgilendirmenin ne olduğunu söylemek her zamankinden daha zor." dedi. "Şüpheci bir halk, bir haber hikayesinin ardındaki uzmanlığı, işletmeyi ve etiği öğrenmek istiyor. Güven Göstergeleri, haberlerin güvenebileceği güvenilir bir kaynaktan gelip gelmediğini değerlendirmek için araçlar sunarak insanların eline araçlar koyuyor " dedi.
8 önemli gösterge
Buna göre yayın yapan kuruluşların dijital yayıncılığın güvenililirği açısından en önemli göstergelerinden sayılabilecek 8 önemli kriteri yerine getirmeleri bekleniyor.
En İyi Uygulamalar: Standartlarınız Nelerdir? Haberin kaynağı kim? Mülkiyetin misyonu nedir? Etik taahhütleri, doğruluk, düzeltme yapma ve diğer standartları kapsıyor.
Yazar Ekspertizliği: Kim Bildirdi? Uzmanlık ve üzerinde çalıştıkları diğer öyküler de dahil olmak üzere hikayeyi yazan gazeteci hakkında ayrıntılar.
İşin Türü: İşin türü nedir? Görüşleri, analizleri ve reklamverenlerin veya sponsorlu haberleri haberlerinden ayıran etiketleri kapsıyor.
Atıflar ve Kaynaklar: Araştırmacı ya da derinlemesine öyküler için, gerçeklerin ve iddiaların ardındaki kaynaklara daha fazla erişimi kapsıyor.
Yöntemler: Ayrıntılı öykülerde de, gazetecilerin neden hikayeui takip etme nedenleri ve süreci nasıl yürüdükleri hakkında bilgi.
Yerel Kaynaklı mı?: Hikayenin yerel kaynaklı veya uzmanlığa sahip olduğunun insanlar tarafından bilinmesini sağlamak.
Perspektive Çeşitliliği: Bir haber odasının çeşitli perspektifleri getirme çabaları.
Uygulanabilir Geribildirim: Bir haber odasının kapsama önceliklerini belirleme, raporlama sürecine katkıda bulunma, haberin doğruluğu ve diğer alanlardaki çabasında halkın yardımını alma.
Proje, Facebook'ta dün ABD'de hayata geçti. Okuyucular, Haber Kaynağı'ndaki makalelerin yanında gördükleri simgeyi tıklayarak yayıncı kurumların "etik ve diğer standartları, gazetecilerin geçmişi ve yaptıkları işle ilgili" paylaştığı bilgileri okuyabilecekler.
The Economist, dpa, The Globe, Washington Post, La Repubblica and La Stampa gibi Avrupa ve Kuzey Amerika merkezli haber ajansları ve yayın kuruluşları projeye adapte olmaya başladılar. Projenin önümüzdeki 6 ay içinde hız kazanması bekleniyor.
Proje ile ilgili detaylı bilgiye videodan ulaşabilirsiniz.
