Konuk yazarımız Duygu Öktem, Hera Partners kurucu ortaklarından ve European Investment Fund girişimcilik danışmanlarındandır.
Bildiğiniz gibi Y Combinator (YC) dünyanın en ünlü ve başarılı hızlandırma programı. Elimizdeki en güncel istatistikler olan Ağustos 2015 tarihli verilere göre; YC’den mezun girişimlerin toplam değeri 65 Milyar Dolar’dan fazla. Yine bu girişimlerin aldığı yatırım miktarı 7 Milyar Dolar’ın üzerinde. Bu girişimler arasında “unicorn” olan yani Milyar Dolar değerlemeyi geçen girişim sayısı ise 8.
Y Combinator her sene 2 kez Demo Day düzenliyor. “Kış 2016” mezunları, 22-23 Mart’ta girişimlerini anlatmak ve yatırım bulmak üzere sahneye çıktı. Ben de girişimleri dinlemek ve yatırım fırsatlarını incelemek üzere Demo Day’e katılanlar arasındaydım. Aldığım notları da paylaşmak istedim:
- Demo Day’e katılabilmek için YC’nin size davetiye göndermesi gerekiyor. Bu davet mailinde; davetiyenin sadece size özel olduğu, başka birisine transfer edilemeyeceği, yanınızda misafir getiremeyeceğinizi ve bu kuralların istisnasının olmadığı net ve kesin bir dille anlatılıyor. Yalnızca yatırımcılara davetiye gönderiliyor, medya alınmıyor. Medya kuralının tek istisnası TechCrunch.
- Demo Day’in gerçekleştirileceği günlerin sabahında, mailinize size özel 6 haneli bir kod gönderiyorlar. Bu kodu, kayıt masasındaki tabletlerden birine giriyorsunuz; yaka kartınız bastırılıyor. Kapıdaki iki güvenlik görevlisi, herkesin yaka kartını kontrol ediyor. Yaka kartsız aradan geçmek mümkün değil.
- Program akışı iki günde de aynıydı. Öğleden sonra 13:00-14:00 arasında kayıt işlemleri, 14:00-19:00 arasında sunumlar ve 2 kahve molası, 19:00’da da resepsiyon gerçekleşti. Sunumların sırasını içeren web sayfası saat 13:00’den itibaren erişilebilir oldu.
- Katılımcı sayısı yaklaşık olarak 350 civarındaydı. Program, tam da belirtildiği gibi 14:00’da başladı. Programın açılışını yapan ve YC’nin ilk dönem mezunlarından olan Sam Altman, ilk günlerden bu güne YC’nin kat ettiği yolu özetledi. Paul Graham ile birlikte YC’yi kuran efsane Jessica Livingston’dan da ilk demo day’e sadece 15 yatırımcının geldiğini öğrendik. (Kahve arasında Jessica Livingston ile sohbet etme fırsatım oldu. Benim de hızlandırma programı kurup yönettiğimi (Türk Telekom Pilot) öğrenince, bu şekilde çok örnek olmamasından olsa gerek, çok sevindi ve daha çok kadının bu alanda yer almasını umduğunu söyledi.)
- İlk gün 64, ikinci gün 63 olmak üzere toplam 127 girişim dinledik. Bu sayı, şimdiye kadarki en kalabalık YC sınıfı olduğundan bir rekor. Bu 127 girişimin 7 tanesi “off the record” yani gizli – açıklanmaması şartıyla dinlediğimiz girişimlerdi. Bu “gizli” girişimlerin hepsi çok ilginçti ama bir tanesi gerçekten çok şaşırtıcıydı; ileride bu girişimin adını sıkça duyacağımızdan eminim.
- 127 girişim arasında bir tane de Türk girişimi vardı: Firdevs ve Melike Abacıoğlu kardeşler tarafından kurulan Physio. Physio da yatırımcıların ilgisini çeken girişimlerden biri oldu.
- 127 startup’tan 2 tanesi dışında hepsi, girişim isimlerinin yazılı olduğu t-shirtler ile geldiler. Sunum yapacak olan ekip üyesi platformlu sahneye çıkarken, diğerleri sahnenin hemen önünde bekledi. Sunumunu bitiren ekip kapıdan çıkarken, eş zamanlı olarak bir diğeri sunum yapmak üzere salona alındı. 127 sunum olmasına rağmen, hiçbir operasyonel aksaklık yaşanmadı.
- Sunumların büyük çoğunluğu 2,5 dakikaydı.
- Hepsi istisnasız şu şekilde başladı: Merhaba, ben X, ekip arkadaşlarım Y,Z. Bugün size, şu şu şekilde (girişimin one-liner dediğimiz kısa açıklaması) özetleyebileceğimiz girişimimiz “A”yı anlatacağız.
- Problem
- Çözüm
- Market Büyüklüğü
- Traction (Şimdiye kadarki satış ve kullanıcı/müşteri rakamları), Gelir ve Brüt Kar Oranı. Eğer henüz satışa başlanmamışsa bile, kaç kullanıcı / müşteri ile pilot uygulama yapıldığı ve sonuçları
- Takım –Zamanın kısalığından dolayı pek çok ekip, sözlü olarak bahsetti.
- Özet – Burada yatırımcıların aklında kalması için, sunumun en vurucu ve önemli noktalarını tekrar ettiler:
- One-liner (girişimin kısaca ne yaptığı)
- Gelir, brüt kar ya da kullanıcı / müşteri sayısı– hangisi daha etkileyici ise
- Market büyüklüğü
- Sunumların sırasını gösteren ve sadece katılımcılara gönderilen web sayfasında; her bir girişimin kısa özetinin yanında iki tane buton var. Biri “Like”, diğeri de “Handshake” butonu. “Like” butonuna bastığınızda, o girişimin kurucularına sizin proje ile ilgilendiğinizi haber veren bir ileti gidiyor. Ya kurucular sizinle iletişime geçiyor, ya da siz onlara mail göndererek iletişimi başlatıyorsunuz.
- “Handshake” butonuna basarsanız, bu sizin yatırım kararı verdiğiniz; yatırım şartlarını finalize etmek istediğiniz anlamına geliyor. Öyle uzun iş planları vs üzerinden değil, yalnızca sunum üzerinden bu karar varıyor çoğu yatırımcı. Çabuk karar vermezsen, yatırım turuna katılma şansını kaçırıyorsun çünkü. YC de girişimcilere, 5 yıllık iş planı vs isteyen yatırımcılardan uzak durmalarını tembihliyor.
- 127 girişim farklı teknoloji alanlarını kapsıyor ama öne çıkan trendler; botlar, yapay zeka, robot teknolojileri, sağlık (healthtech) oldu. Tüketiciye yönelik donanım ve finansal teknolojiler konularını da bunlardan sonra sayabiliriz.
- YC Demo Day hem trendlerden haberdar olmak, hem iyi girişimcilerle tanışmak ve yatırım yapmak hem de diğer yatırımcılar ile tanışıp konuşmak için çok iyi bir fırsat. Silikon Vadisi’nin kurucularından sayılan Ron Conway, Gmail’in geliştiricisi Paul Buchheit, Draper University kurucusu Tim Draper ile sohbete kim hayır der? :)
YC Demo Day’in 1 hafta sonrasında da “YC Fellowship” Programı’nın ilk online Demo Day’ine ait davetiye geldi. Bildiğiniz gibi YC, Fellowship Programı’nı daha erken aşamadaki girişimlere yönelik olarak başlatmıştı. 25 girişim, önceden kaydedilmiş 2,5 dk’lık sunumları ile girişimlerini anlattılar. Yine burada da “Like” ve “Handshake” butonları yardımıyla girişimler ile iletişimi başlatabildiğiniz gibi, kurucu üyelere mail üzerinden de ulaşıp yatırım sürecini ilerletebiliyorsunuz.
Bu 127 girişimin akibetini önümüzdeki günler gösterecek ancak YC gerçeği uzun yıllar devam edecek gibi görünüyor.