Türkiye'de gençler üniversiteye gitmek yerine 'girişimci' oluyor! [GEM'14 Raporu]

Girişimcilik konusunda dünyanın en kapsamlı araştırmalarından Global Entrepreneurship Monitor (GEM) 2014, Türkiye'de bu yıl KOSGEB tarafından, TEB desteği ve Yeditepe Üniversitesi'nin akademik katkılarıyla düzenlendi. Türkiye'den 31 binden fazla kişiyle rekor bir katılımın olduğu araştırma Türkiye'de girişimciliğin sayı açısından yükselişinin devam ettiğini gösteriyor.

Her 100 kişiden 19'u girişimcilik faaliyetlerine başlıyor

GEM 2014 Türkiye sonuçlarına göre, Türkiye'de her 100 kişiden 19'u girişimcilik faaliyetlerine başlıyor. Bu, 2006 yılından bu yana Türkiye'de görülen en yüksek oran ve gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından(yüzde 14,73) daha yüksek. Türkiye'nin girişimcilik oranı ABD ve Almanya gibi gelişmiş ekonomilere göre de daha yüksek.

Türkiye'de girişimciler kadar girişimci olmak isteyenlerin oranında da önemli bir artış var. Girişimci olmaya niyetli olduğunu söyleyenlerin oranı 2006-2012 yılları arasında ortalama yüzde 0 iken, 2013’te yüzde 31,64'e yükselmiş. 2014’te ise bu oranın yüzde 35'e çıktığı görülüyor. Bu, gelişmekte olan 30 ülke arasındaki en yüksek 6'ıncı oran. 2013 yılında Türkiye aynı sıralamada 11'inciydi.

Ülkelerin girişimcilik potansiyelini de ölçen araştırmaya göre Türkiye nüfusunun yüzde 53'ü girişimcilik özelliklerine sahip. Yetişkin nüfusun yüzde 64’ü kendi işini kurmak konusunda cesaret sahibi; yüzde 56’sı bilgi ve beceri açısından kendisine yeteri kadar güveniyor; yüzde 39’u yakın gelecekte çevresinde iyi fırsatlar görüyor.

Gençler üniversiteye gitmek yerine girişimci oluyor

GEM 2014 Türkiye sonuçlarıyla ilgili en dikkat çekici noktalardan biri Türkiye’de 18-24 yaş aralığındaki genç girişimcilerin oranının 2014'te bir önceki yıla göre yüzde 50 oranında artarak yüzde 22,62’ye yükselmiş olması. Bunun anlamı, gençler arasında üniversiteye gitmek yerine kendi işini kurarak kariyerine başlamanın daha yaygın bir trend haline gelmesi. Değerlendirmeyi girişimcilerin yüksek öğretim seviyesindeki düşüş de soğruluyor. Araştırmaya göre 2014'te lisans ve lisans üstü eğitime sahip olan girişimcilerin oranı 2013'te yüzde 52’ylen 2014'te yüzde 34’e düşmüş. Türkiye'deki girişimcilerin yüzde 48, lise ve lise öncesi eğitim düzeyinde.

Girişimciliğin niteliği zayıflıyor

Araştırmada bir diğer veri gençler arasında girişimciliğin yükselişinin Türkiye'nin yükselen genç işsizlik oranlarıyla bağlantılı olabileceğini de düşündürüyor. Zira fırsat odaklı ve ihtiyaç odaklı olmak üzere girişimciliğin iki tipi üzerinde duran GEM'in Türkiye sonuçlarında ihtiyaç odaklı girişimciliğin belirgin bir biçimde arttığı görülebiliyor. Buna göre, Türkiye’de fırsatları değerlendirmek için girişimcilik faaliyetinde bulunan kişilerin oranı 2013’te yüzde 60,8 iken 2014’te yüzde 34,7’ye düşmüş. İşsizlik veya ihtiyaçtan dolayı girişimciliğe yönelenlerin oranı aynı dönemde yüzde 8,1’den yüzde 42,5’e çıkarak yaklaşık beş kat artmış. Bu, Türkiye'de girişimciliğin nicel olarak yükselirken, nitel açıdan zayıfladığını gösteriyor.

Kadın girişimcilerin oranı da düşüyor

Türkiye'de girişimci, dünya trendlerinin aksine kadınları dışlayıcı bir kavram haline geliyor. Zira araştırmaya göre 2013 yılında yüzde 31,5 olan kadın girişimci oranı 2014'te yüzde 22'ye gerilemiş. Bu ciddi düşüş, Türkiye'nin kadın erkek eşitliği konusunda gittikçe zayıflayan karnesinin de bir sonucu olarak görülebilir.

Sonuçların tamamını aşağıda görebilirsiniz: