Büyük Hadron Çarpıştırıcısı iki yıl aradan sonra CERN'de yeni bir rekora hazırlanıyor [Video]

Avrupa Nükleer Araştırma Organizasyonu (CERN), 1998-2008 yılları arasında geliştirdiği dünyanın en güçlü parçacık hızlandırıcısı Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nın (LHC) tekrar çalışmaya başladığını duyurdu. Yaklaşık iki yıl süren bakım ve aylar süren test hazırlıklarının ardından LHC dün, CERN'in 27 km'lik tüneline iki ayrı proton gönderdi. Birbiriyle zıt yönlerde gönderilen protonların dönmeye başladığı ve önümüzdeki günlerde çarpışma için hızlarının arttırılmaya başlanacağı belirtiliyor.

CERN'in açıklamasına göre, LHC ikinci sezonunda son iki yılda yapılan çalışmalar sayesinde bugüne kadar görülmemiş düzeyde yüksek bir enerjiyle çalışacak. LHC'nin ilk sezonuna göre iki katına çıkan (ışınlama başına 6,5 TeV) enerjisi sayesinde Brout-Englert-Higgs mekanizması, karanlık madde, antimadde ve kuark gluon plazması araştırmalarında ilerleme sağlanması bekleniyor. Hatırlayacağınız gibi Higgs parçacığı CERN'de 2012 yılında ATLAS ve CMS ortak çalışmasıyla keşfedilmişti.

LHC'nin iki yıllık bakım süresinin, çapıştırıcının mıknatısları arasındaki 10 bin elektrik bağlantısının birleştirilmesi, mıknatıs koruma sistemlerinin eklenmesi gibi önemli ve emek yoğun işleri kapsadığı da notlar arasında. Yapılan teknik iyileştirmeler sayesinde, protonların birbirine daha fazla yaklaşması ve ışınlamaların daha fazla çarpışma üretmesi mümkün olacak.

İki yıllık çalışma sonunda LHC'nin çok iyi durumda olduğunu söyleyen CERN Hızlandırıcı ve Teknoloji Direktörü Frédérick Bordry,  en önemli adımın, ışınların enerjisinin yeni rekor düzeylere yükseltilmesi olacağını belirtiyor. Bunun içinse az biraz daha beklememiz gerekiyor.

Türkiye, CERN'deki çalışmalara gözlemci statüde katılıyor.