Eliot Higgins, geçtiğimiz yıl Suriye'de kimyasal silah kullanıldığını ıspatlayan "işsiz blogger" olarak tanındı. Higgins Suriye'ye hiç gitmemişti, Arapça bilmiyordu ve o güne kadar Suriye'den kendisine bu bilgiyi verebilecek bir bağlantısı yoktu. 24 yaşındaki Higgins, araştırmacı gazeteciliği bilgisayarının başında kendi kendine öğrenmişti. YouTube'dan konuyla ilgili olabildiğince fazla video izleyerek, diğer açık kaynakları kullanarak ve bilmediği teknik konular hakkında sosyal medyadaki takipçilerinden bilgi alarak, Higgins'in şimdiye kadar bir gazetecinin ömründe verebileceğinden daha fazla son dakika haberi verdiği söyleniyor.
Higgins, İngiltere'nin Leicester şehrindeki evinden verdiği haberlerin başarısından sonra, bir süre önce Kickstarter'da araştırmacı vatandaş gazetecilerini birleştirecek bir kampanya başlattı. Higgins gibi Orta Doğu konusunda "uzmanlaşmış" araştırmacı, blogger ve gazetecileri bir araya getiren Bellingcat.com adındaki bu yenilikçi yayın kısa süre içinde 51 bin sterlin fon hedefine ulaştı ve yayına başladı.
Geçtiğimiz ay, Ukrayna'ya düşen MH17 uçağıyla ilgili analizleriyle ses getiren Bellingcat, son vaka çalışmasında IŞİD kamplarının yerini tespit ediyor. Bizi, bu yazı kapsamında daha çok ilgilendirense bunu nasıl yaptığını adım adım açıklıyor olması.
Bellingcat'in haberinin çıkış noktası IŞİD'in geçtiğimiz Temmuz ayında justpaste.it üzerinde yayınladığı fotoğraflar. Irak Ninova'da çekilmiş bu fotoğrafları, örgütün daha eski tarihli "şehitlik sanatları dersleri" ve "sokak yürüyüşü" fotoğraflarıyla birlikte inceleyen ekip, arka plandaki bir köprüye dikkat çekiyor. Google Earth yardımıyla köprününün yaklaşık konumunun Musul'da Dicle Nehri boyunda olduğunu tespit ediyor. Bölge, haritada okla işaretlenmiş noktalar arasında olabilir.
Konumla ilgili daha net bilgi için örgütün bir diğer fotoğrafında sıralanmış ağaçlar, büyük bir bina gibi farklı ipuçlarını yakalayan Bellingcat, bu detayları bulabileceği Flash Earth'e başvuruyor. Eski fotoğraflarda görünmeyen ancak örgütün daha güncel fotoğraflarında seçilebilen bir yeni inşaat yapımına dikkat eçkiyor ekip.
Flash Earth'te tüm fotoğrafların uyduğu tek bir konum bulan Bellingcat, Dicle Nehri'nin kuzeyini işaret ediyor. Ardından lokasyon etiketli fotoğraflar için popüler adres Panoriamio'dan faydalanan ekip, örgütün fotoğraflarından sokak ışıkları, radyo kulesi ve logo gibi görsel işaretleri Panoramio'daki fotoğraflarla eşliyor. Flash Earth'te yeni inşaatın yerini tespit eden ekip, radyo kulesinin gölgesini de haritada işaretliyor.
Bellingcat'e göre, örgüt aşağıda görülen doğrultuda 2,9 km'lik uzun bir yürüyüş yapmış.
Hatırlayacağınız gibi, IŞİD'in hiç de hafife alınmaması gereken sosyal medya stratejisiyle ilgili bir incelemeyi daha önce ele almıştık. Bellingcat'in araştırmaları ise, gövde gösterisine dönüşen bu propagandayla örgütün aslında kendisini nasıl ele verdiğini gösteriyor. Belki bundan daha da önemlisi, sonuçları tartışmalı bile olsa, bir grup sivilin, internet üzerindeki açık kaynakları kullanarak bu tip araştırmalara imza atabiliyor olması.
Vatandaş gazeteciliği ve günümüz araştırmacı gazeteciliği açısından dikkate değer bir platform olan Bellingcat'i incelemek isterseniz burada.
