Bugüne kadar birçok kez girişimcilere altın öğütler tadında benzer yazılar okumuş olabilirsiniz. Türkiye'de internet sektörü oluşurken tanıştığım girişimcileri, başarılı ve başarısız şirketleri göz önüne alarak bir "Girişimcilere Öneriler" listesi de ben oluşturmak istedim. Yıllardır bu sektörün oluşumunda yer almış biri olarak okuyanların işine yarayacağını, tecrübeli girişimci ve yatırımcıların ise hak vereceğini düşündüğüm bir liste oldu.
En önemlisi ise, 2012 yılı kapanırken ve herkes yeni bir umutla yeni yılı beklerken belki planlarınıza ve hedeflerinize küçük de olsa bir katkım olur diye düşündüm.
Ek olarak şunu söyleyeyim, burada yazdığım maddelerin her biri hakkında uzun uzun konuşabilirim hatta her biri üzerine keyifli bir sohbet başlayabiliriz, ama haliyle kısa tutmam gerekiyor. Okuyanlar zaten mesajları alacaktır. Belki önümüzdeki günlerde bu uzun konuşmayı Webrazzi TV'de yaparız...
- Girişiminize başlamadan en az 2 yıl profesyonel iş yaşamında tecrübe edinin. Eğer böyle bir tecrübeniz yoksa olması için çaba gösterin. Olmayacak gibiyse kurumsal yönünüzü geliştirecek çeşitli eğitimlere katılın. Kurumsal hayat tecrübesi girişimciler için bir artı değerdir.
- Eksik yönünüzü tamamlayacak bir kurucu ortak bulun. Teknik bilginiz yoksa teknik bilgisi olan bir ortak bulun. Satış tecrübeniz yoksa satış tecrübesi olan bir ortak bulun. Sizi tamamlayacak bir kurucu ortak size tahmin ettiğinizden çok daha fazla destek sağlayacaktır.
- Günün birinde yatırımcılara şirketinizi anlatmanız gerektiğini hiç unutmayın ve bunun için kendinizi geliştirin. Birçok yatırımcı bir şirkete yatırım kararı alırken girişimcinin şirketi bir sonraki aşamada yatırımcıya sunabilecek olup olmadığını değerlendiriyor. Bu şekilde bir değerlendirme sonunda yatırım alamamış çok girişim gördüm.
- İşinizi bırakıp girişimci olacaksanız beklentinizi düşük tutun. Şirketinizi kurduğunuzda hatta erken aşamada yatırım bile alsanız en az 2 yıl asgaride yaşamayı göze alın. Maaşınız, ofisiniz, ekibiniz bu asgaride yaşam felsefenize uygun olsun.
- Girişiminizi hiçbir zaman satmayacak gibi sahiplenin ve yönetin. Bugüne kadar dünya internet tarihinde sadece satmak ve kısa sürede köşeyi dönmek için kurulup satılabilmiş girişim ben görmedim. Siz gördüyseniz olabileceğine inanabilirsiniz ama inanın bana olmayacak.
- Tembelseniz girişimci olmayın! Girişimci sürekli çalışmalı, hatta gerekirse uyumamalı. O yüzden mesaj çok net, "Tembelseniz girişimci olmayın!".
- Mutlaka örnek aldığınız bir girişimci rol modeliniz olsun. Bu kişi hemen yanı başınızda olabilir ya da dünyanın diğer ucunda. Hiç farketmez, yeter ki olsun. Bu maddeye bir de bonus alt madde ekleyeyim: "Eğer kendinize rol model belirleyemeyecek kadar kompleks ya da ego sahibiyseniz girişimci olmayın."
- İşler istediğiniz gibi gitmeyebilir, değişime açık olun. Bir fikre hatta girişiminize körü körüne bağlı olmayın. Eğer olmuyorsa değiştirin ya da bırakın. Belki de bambaşka bir iş yapmanız gerekiyordur ya da belki doğru ekiple ya da ortakla çalışmıyorsunuzdur. Bu arada eklemekte fayda var, işler zaten istediğiniz gibi gitmeyecek, buna garanti verebilirim.
- Girişim fikrinizi hayatın sırrı gibi görmeyin, çünkü değil. Maddenin ana cümlesinin devamını da getireyim. Girişim fikriniz hayatın sırrı olsa bile bu size başarıyı getirecek olan kriter değil. Fikirden çok daha önemli olan şey fikrinizi nasıl hayata geçirdiğiniz, nasıl uyguladığınız yani kısaca nasıl icra ettiğinizdir. Fikrinizin ne olduğu inanın önemli değil, hatta bu yatırımcılar için de önemli değil.
- Sahip olduğunuz network sizin net değerinizdir. Hemen belirtmemde fayda var, bu sözün aslı "Your network is your net worth" ve bana değil, yakın bir arkadaşıma ait. Networkünüzü geliştirmeye çalışın. Girişiminizin gelişimi için sahip olduğunuz network tahmin ettiğinizden çok daha önemlidir. Ayrıca üzgünüm ama bu dünyanın kuralı, sadece Türkiye'ye özel değli. Siz hiç hayatınızda "PayPal Mafia" diye birşey duydunuz mu? Bu maddeye de bir bonus alt madde ekleyelim: "Network geliştirmek için çalışırken itici olmayın. Bazı insanlar sadece network yaratmak için onlara yakınlaştığınızı anlayacak kadar akıllıdır."
Yukarıda yazdıklarım benim tecrübelerimden çıkardığım maddelerdi. Belki birkaç tane daha eklenebilir, eğer gerekli görürsem ya da yenileri aklıma gelirse onları da yazıya dahil ederim. Sizin eklemek istedikleriniz var mı? Eğer varsa lütfen yorumlarda paylaşın.
