Özellikle internet çağıyla birlikte ticaret kavramı değişti ve değişmeye devam ediyor. Bilginin serbest ve yoğun olarak paylaşıldığı şu günlerde ticaretin olmazsa olmazı müşterilerin, markalar ve ürünler hakkında bildikleri ve düşündükleri artıyor. Kısaca pazara müşterilerin hakim olduğu bir dönemin geldiğini ifade etmek mümkün.
Bu yüzden içinde e-ticaretin de olduğu oyunun kuralları hızla değişiyor. Yeni arayışlar, yeni kavramlar ticaret literatürüne giriyor. Son günlerde en çok duyulan kavramlardan biri de akıllı ticaret.
Akıllı ticaret akla gelince dünya öne çıkan isimlerden biri olan IBM Global Akıllı Ticaret Lideri Joe Dittmar ile bir röportaj gerçekleştirdik. Parantez için belirtelim; Joe Dittmar, ünlü giyim markası Abercrombie & Fitch'in e-ticaretten sorumlu eski yöneticisi.
IBM Global Akıllı Ticaret Lideri Joe Dittmar
Öncelikle anlamını bilmeyen okuyucularımız için akıllı ticaret kavramını paylaşalım. Joe Dittmar akıllı ticareti şu şekilde tanımlıyor: "Şirketlerin ürün ve hizmetleri satın almalarına, pazarlamalarına, satmalarına ve hizmet olarak sunmalarına yardımcı olan yeni iş süreçlerinin ortaya çıkmasını sağlanması ve müşteri yaklaşımlarının eyleme dönüştürülmesidir."
"Şirketler müşterinin olduğu yere gitmeli"
Joe Dittmar'a göre şirketlerin akıllı ticaret yapabilmesi için dört farklı alt kategorinin ele alınması gerekiyor. Bunlardan ilki satın alma sürecinde tedarik görünümünün genişletilmesi. İşin pazarlama kısmındaysa müşterilerin seçimlerine göre gerçek zamanlı ve kişiselleştirilmiş promosyonlar bulunuyor.
Akıllı ticaretin olmazsa olmazlarından bir diğeriyse müşterinin olduğu yere giderek, satışı gerçekleştirmek. Joe Dittmar, "İnternette ve özellikle sosyal medyada yer almak akıllı ticaret için önemli. Müşteriler için Facebook'ta ürün yorumları, şirketlerin internet sitesi veya akıllı telefonlardan ürün incelemek, müşteriler tarafından fırsat olarak görülüyor" diyor.
Satış sonrası takip de önemli noktalar arasında yer alıyor. Akıllı ticaretin, satışın gerçekleşmesiyle bitmediğini ifade eden Joe Dittmar, satışı takip eden aylar ve yıllar içinde müşteri desteğinin önemini vurguluyor.
Müşteriler patron oldu
Gelelim günümüze. Joe Dittmar, gücün şirketlerden müşterileri tarafına geçtiğini söyleyerek, ticaret kurallarının değiştiğini söylüyor. Joe Dittmar, "Veri çeşitliliği, bilginin serbest ve yoğun olarak paylaşılması ile müşteri tarafı sınırsız bir güç elde etti. Bu müşteriler mobil ve dijital ortamları kullanarak şirketlerle ilişki kurma ve iş yapma yollarını artık kendi çizdikleri çerçeve içerisinde yürütüyorlar. Yani, dünya artık müşterilerin" diyor.
Müşterilerin patron olduğu bir dünyada akıllı ticaretin entegre edilmesi gerektiğini vurgulayan Joe Dittmar, farklı kanallardaki müşteri davranışlarını kavrayarak, artan müşteri taleplerine çeviklikle uyum sağlayabilmenin altını çiziyor.
Yeni yazılım fırsatları 20 milyar dolarlık pazar oluşturacak
2014 yılında sosyal medya, internet ve mobil teknolojilerin tanımladığı ve teşvik ettiği 1 trilyon dolarlık yeni bir pazarın oluşacağını hatırlatan Joe Dittmar, IBM'in akıllı ticaret operasyonlarını şu şekilde özetliyor:
"IBM olarak bu yeni pazarda yazılım fırsatlarının 20 milyar dolar olacağını düşünüyoruz ve bununla paralel olarak gerek satın alma, gerekse de ürünler geliştirerek ilerliyoruz. Akıllı Ticaret inisiyatifimizde, pazarda lider olan WebSphere Commerce platformu ve 2.5 milyar dolar yatırım yaparak satın aldığımız Sterling Commerce, Unica ve Coremetrics’in sağladığı yerinde ve bulut bilgi işlem tabanlı yazılımları kullanıyoruz. Buna ek olarak, geçtiğimiz aylarda, şirketlerin farklı müşteri satın alma senaryolarını hem çevrimiçi, hem de mağaza içinde incelemelerine olanak veren, bulut bilişime dayalı analitik yazılımlar sağlayan DemandTec şirketini 440 milyon dolara satın aldık."
Öte yandan Joe Dittmar, IBM’in Akıllı Ticaret girişiminin sosyal medyadan beslendiğini, sosyal medya sitelerindeki paylaşımların, beğenilerin ve yorumların şirketlere önemli içerikler sağladığını belirtiyor.
Türkiye 'yükselen' değil, 'büyüyen' bir pazar
Son olarak Joe Dittmar'ın Türkiye e-ticaret sektörü hakkındaki görüşlerini paylaşmak istiyoruz. Türkiye’yi 'yükselen bir pazar' olarak tanımlamanın doğru olmadığını, 'büyüyen bir pazar' tanımlamanın daha doğru olduğunu savunuyor. Joe Dittmar, "Türkiye çoktan yükselişini tamamlamıştır ve artık büyümesini devam ettiren bir pazar. Ciddi anlamda bir dijitalleşme var ve Türkiye’nin kendine özgü bir konumu var. Bu anlamda gelecekte e-ticaret alanında bölgeye iyi bir örnek sunabileceğine inanıyorum. Türkiye, e-ticaret ve akıllı ticaret alanında bireylere özel pazarlama ve kampanya gibi hizmetleri geliştirerek başı çekebilir" diyor.
IBM Türkiye'nin 'Akıllı Ticaret' sayfasını buradan inceleyebilirsiniz.
IBM'in Akıllı Ticaret için hazırladığı videoyu aşağıda izleyebilirsiniz.
