Bugün Ersan Özer'in attığı bir tweet ile bu yazıyı yazmaya karar verdim. Ersan'ın attığı tweet şöyleydi: "Fortune 500 siralamasinda bir tane bile internet sirketi goremedim. Sektorde 180 milyon ciro yapan sirketimiz yok mu?"
Bu çok önemli bir soru ve Türkiye'de internet sektörünün gelişimi adına da tartışmamız gereken bir konu.
Öncelikle Fortune 500 listesine baktığımızda 500. şirketin cirosunun 178 milyon TL olduğunu görüyoruz. Ersan'ın 180 milyon TL ciroyu özellikle vurgulamasının sebebi bu.
Bu soruya kaynaklarımızdan derlediğimiz kesin ve resmi olmayan bilgiler ışığında şu cevabı verebilirim. Eğer 2011 yılı cirolarını düşünecek olursak Türkiye'de 180 milyon TL üzeri ciro yapan tahminen sadece 2 tane internet şirketi var.
Bu şirketlerin hangileri olduğunu paylaşmayacaktım, en azından attığım tweet'te paylaşmamıştım, ama zaten birçok kişi en azından Hepsiburada'yı tahmin edebiliyordur diye düşündüm. Türkiye'nin en yüksek ciroya sahip internet şirketi olan Hepsiburada'nın yanında, birçok kişinin aklına gelmeyen diğer bir büyük ciro sahibi şirket ise Biletix.
Sözünü ettiğim iki şirkete eğer GMV yapanları yani "Gross Merchandise Volume" yapanları eklersek 2011 yılında 180 milyon TL'yi aşmış şirket sayısı üçe çıkar. Zaten bu noktayı da Ersan Özer'e attığım tweet sonrasında Sina Afra Twitter üzerinden verdiği cevap ile dile getirdi. Sina Afra tweet'inde şöyle dedi:
@ardakutsal @ersanozer gecen sene iki vardı. Gmv yapanlari eklersek 3. Bence bu sene 5 olur.
Peki, 2012 yılında ne olacak?
Benim gördüğüm kadarıyla 2012 yılında 180 milyon TL üzeri ciro yapan şirket sayısı 4 olacak. Ama işte bu noktadan sonra tahminlerimin hangi şirketler olduğunu paylaşmayacağım. Çünkü, “Hayır, biz de yaptık o ciroyu”, “Hayır, onlar yapmadı biz yaptık” gibi tartışmalara sebep olmak ve kavga çıkarmak istemiyorum. Biliyorsunuz bu tür konular bizim sektörde rahatlıkla kavga sebebi olabilir. ;)
Konumuza dönecek olursam...
Eğer GMV yapan GittiGidiyor'u da düşünürsek 5 şirket 2012 yılında 180 milyon TL ciroyu aşmış olacak. Ama unutmamak gerekir ki, GittiGidiyor resmi bilançolarına sadece aldığı hizmet rakamını dahil ettiği için uzun bir süre 180 milyon TL ciroyu resmen beyan etmesi mümkün olmayacaktır.
Önemli bir detay olarak şunu açıklayayım; Sahibinden ve Yemeksepeti de aslında yarattığı pazar açısından büyük cirolar ile Türkiye ekonomisine katkı sağlıyorlar ama Sanal POS üzerinden geçmeyen cirolar söz konusu olduğu için bu hesaplamalarda onları konuşamıyoruz. Sadece aldıkları hizmet bedellerini göz önüne aldığımızda da 180 milyon TL üzeri bir ciro söz konusu olmuyor. GittiGidiyor'la farkları ise, GittiGidiyor her ne kadar bilançosuna sadece hizmet bedellerini yansıtsa da, aslında tüm hacmi Sanal POS'u üzerinden geçiyor. Çünkü ürün satışı site üzerinden gerçekleşiyor.
Bu sayılar ve rakamlar ilginizi çekti diye düşünüyorum. O yüzden hızlıca sektör hakkında yine duyumlarımıza ve kaynaklarımıza dayalı bazı genel tahminlere göz atalım.
Türkiye'de internet şirketleri ne kadar ciro yapıyor?
Türkiye'de 2011 yılında 100 milyon TL ciroyu aşan şirket sayısı tahminen en fazla 5 adet. Bu noktadan sonra GMV konusunu bir kenara bırakıyorum, kafa karıştırmayalım. :)
50 milyon TL ile 100 milyon TL arası ciro seviyesini yakalamış şirket sayısı ise yine tahmin ediyorum ki, 3-5 civarındadır. 10 milyon TL ile 50 milyon TL arasında ciro yapmış şirketler ise çok zor bir tahmin ama 15-20 kadar olacaktır.
Elbette bütün sektörü göz önüne almam mümkün değil. Bizim radarımız dışında kalmış, internetten satış yapan ve önemli cirolar yakalamış şirketler olabilir. O yüzden ben tüm tahminlerimi sektörde yakından tanıdığımız yaklaşık 100 şirket üzerinden yapıyorum ve bu tahminlerin 2011 yılı ciroları bazında olduğunun da altını bir kez daha çizmek istiyorum.
2012 yılında internet şirketlerinin ciroları ne kadar olacak?
2012 yılında bu verdiğim sayılara orta seviye ciro kategorilerinde büyük olasılıkla 5-10 firma daha eklenebilir. Yani, 10 milyon TL - 50 milyon TL arası ciro yapan şirket sayısı 15-20 yerine, 20-25 olabilir.
BKM'nin e-ticaret verilerinin yaklaşık %10'u...
Bahsettiğim şirketler üzerinden genel tahminlerden yola çıktığımda 2011 yılında sektörde 2 milyar TL'ye yakın ciro yakalandığını görebiliyorum. Bu rakam elbette gözden kaçırmış olabileceklerimiz hariç. Gözden kaçırmış olabileceklerimizi de düşündüğümüzde genel anlamıyla BKM'nin e-ticaret verilerinde yer alan sigorta, uçak bileti gibi kalemler hariç "bizim anladığımız anlamda e-ticaret rakamları toplamın %10'u kadardır" tezimiz doğrulanıyor diyebilirim.
Yine bir açıklama yapayım... 2011 yılında BKM verilerine baktığımızda Türkiye e-ticaret pazarı yaklaşık 22.8 milyar TL olarak karşımıza çıkıyor ve bu rakam aslında tüm Türkiye'deki Sanal POS'lar üzerinden geçen ciro. İnternet şirketleri bazında değerlendirdiğimizde bu rakamın %10'a yakın bir bölümünün bizim ekosistemden çıktığını tahmin ederdik ve buradaki tahminlerimizden orantının aşağı yukarı doğru olduğunu görebiliyoruz.
Sözü fazla uzatmak istemiyorum...
Twitter'da başlayan bir muhabbeti sizlerle paylaşmak ve aklımdaki birkaç bilgiyi ortaya dökmek istedim. Sizlerin katkısı olur ve yorumlarda bilginizi ve tahminlerinizi paylaşırsanız çok daha değerli veriler elde edebiliriz. Sonrasında da belki sizlerden gelenlerle birlikte başlı başına bir rapor çıkartabiliriz.