Grup alışveriş son yıllara çok net bir biçimde damgasını vurmuş durumda. Bu işin mucidi diyebileceğimiz Groupon'un halka arzı merakla beklenirken grup alışverişe kullanıcıların ilgisi de artarak devam ediyor. %90'lara varan indirimler sunan tedarikçilerde ise durum biraz daha karışık. Benim konuşma imkanı bulduğum firmaların bir kısmı fırsat sitelerinden gelen müşteri profilinden son derece memnun. Diğer bir kısım ise geri dönüşlerden beklediklerini bulamamaktan veya grup alışveriş sitelerinin şartlarından şikayetçi.
Peki fırsat konusunda tüm kontrol tedarikçi firmalarda olsaydı ne olurdu? Sadece kendi uygun gördükleri fırsatları, istedikleri zaman ve diledikleri süreyle yayınlayabilselerdi ve bu sırada da aracı sitelere komisyon vermek zorunda olmasalardı? Bu soruların cevabını öğrenmek üzereyiz çünkü özellikle Mackolik ile tanınan Kokteyl, sosyal alışverişte kontrolü büyük oranda firmalara bırakan MarkMost adlı servisini kullanıma açtı.
Grup alışverişte yeni bir dönem açma potansiyeline sahip görünen MarkMost ile ilgili olarak yaklaşık 5 aydır bu proje üzerinde yoğun bir şekilde çalışan Kokteyl'in kurucularından Erdem Yurdanur ile konuşma fırsatı buldum.
Öncelikle MarkMost'u biraz tanıtarak söz başlayalım. MarkMost kullanıcıların mobil cihaz veya bilgisayarlarından fırsatları kolaylıkla takip etmeimkanı sunan bir sistem. (Mobil uygulamalar çok yakın bir zaman hazır olacak, o zamana kadar MarkMost'u mobil cihazlardan m.markmost.com adresinden kullanmak mümkün). Kullanıcılar ilgilerini çeken fırsatı cihazlarından işaretledikten, ya da "Mark" ettikten sonra, kullanıcı kodu ile fırsat sahibi mağazaya giderek fırsatlarını kullanabiliyorlar. Marklanan fırsatların satışı site üzerinden gerçekleşmiyor, kullanıcılar doğrudan fırsatı sunan işletmeye giderek kullanıcı kodları ile ödemelerini yapıyor ve fırsata doğrudan işletmeye ödeme yaparak sahip oluyorlar.
Fırsatlar grup alışveriş sitelerinden alışık olduğumuz gibi indirimler olabileceği gibi, 1 alana 1 bedava gibi ek ürün hediyesi fırsatları olabiliyor. İşletmelerle müşterileri aracı olmadan direkt olarak buluşturan sistemde firmaların yer alması için üye olması yeterli. Ardından MarkMost tarafından işletmenin gerçekliği kontrol ediliyor ve bunun ardından firma kendi fırsatlarını kendisine sunulan ara birim üzerinden yayınlamaya başlıyor. MarkMost yayınlanan fırsatlara gerek kalmadıkça müdahale etmeyi planlamıyor. Yani grup alışveriş sitelerindeki en az %50 indirim kuralı burada geçerli değil. İşletmeler kendileri için uygun olan indirim fırsatını, uygun gördükleri şekilde yayınlayabiliyorlar. İşletmeler fırsatlarının yayında kalacağı süreyi veya isterlerse üst satış rakamını sistemden belirleyebiliyorlar. Böylece fırsat süresi dolduğunda ya da maksimum adette satış gerçekleştiğinde yayından kalkıyor.
Grup alışveriş sitelerinden farklı olarak işletmeler fırsatlar üzerinden MarkMost'a satış başına herhangi bir komisyon ödemiyorlar ve sistemde yer almak da ücretsiz. İşletmeler ancak kendi fırsatlarını öne çıkartmak için sunulan tanıtım imkanlarını kullanmak istediklerinde ücret ödüyorlar.
Kullanıcı için de kullanacağı fırsatın ücretinden başka bir ödeme söz konusu değil. Aksine kullanıcılar, değerlendirdikleri fırsatlar başına bonus ya da MarkPara toplayarak bunlarla hediye katalogundaki ürün veya hizmetlerden yararlanabiliyorlar.
Mark etmek ise satın almak anlamına gelmiyor. "Mark" kullanıcının işaretlediği fırsatı satın almayı düşündüğü gösteriyor. Yani bir kullanıcı ilgisini çeken sayısız fırsatı işaretleyebilir ama hiç birini satın almayabilir. Tahmin ediyorum ki sistem yaygın olarak kullanılmaya başladıkça Mark edilip kullanılmamış fırsat oranları da işletmeler için değerli bir bilgi haline gelecek.
Fiziksel mağazaların yanı sıra e-ticaret sitelerinin de kullanabildiği bu yenilikçi ve ilginç sistem hakkında projenin fikir babası Erdem Yurdanur'la sohbet etme imkanım da oldu. İşte MarkMost röportajımız…
Ümit Öncel: Öncelikle MarkMost hayırlı olsun. Proje nasıl ortaya çıktı?
Erdem Yurdanur: Bizim biliyorsun aynı zamanda Maçkolik Complex diye bir restoranımız var. Bu restoranda geçen aylarda birkaç grup satın alma sitesi ile çalışma yaptık. En az %50 indirim vermemizi şart koştular, kalandan da kendilerinin %30 komisyon alacaklarını söylediler. Bu durumda aslında biz zarar ederek bir kampanya yaptık, ama bu zararı reklam gideri diyerek çok da önemsemedik. Ancak bu tür bir kampanyayı sürekli yapmamız olanaksız, çünkü aksi halde restoranımız sürekli zararına satış yapıyor olurduk. İşte MarkMost da tam bu noktada benim restoran sahibi şapkamla, yazılım şirketi şapkamın birleşmesi sonucu, sürekli ve sürdürülebilir bir model arayışımın sonucu olarak ortaya çıktı.
ÜÖ: MarkMost'u duyan işletmelerin ilk tepkisi nasıl? Özellikle grup alışveriş sitelerinde fırsatları yer almış olanlar nasıl karşıladı bu sistemi?
EY: Şu ana kadar projenin gizliliğinden dolayı çok az işletmeye gittik ama hemen hemen hepsi fikri çok beğendiler. Bunların bir kısmı grup alışveriş sitelerinin yüksek indirim talebine cevap veremedikleri için hiç fırsat yayınlamamış işletmelerdi. Onlar tam da böyle bir sisteme ihtiyaç duyduklarını söylediler. Diğerleri ise zaten bu tip çalışmalar yapmış olduklarında sistemimizi çok kolaylıkla anladılar ve mutlaka yer alacaklarını söylediler. Zaten artık hızla yeni işletme başvurularını alıyor ve değerlendiriyoruz.
ÜÖ: MarkMost'ta yer almak ve fırsatları kullanmak ücretli değil. Peki projenin gelir modeli nedir?
EY: MarkMost işletmelerin fırsatlarını ücretsiz olarak yayınladıkları, satışlarından komisyon ödemedikleri, kullanıcıların da ödemeyi fırsatı alırken doğrudan işletmeye ödeme yaptıkları bir sistem. Biz işletme ile kullanıcının bu alışverişi ile ilgilenmiyoruz, yani bu alışverişten komisyon almak gibi bir modelimiz yok, hiç de olmayacak. Biz daima her iki tarafa da maksimum yarar sağlamak için uğraşacağız. Kullanıcıya en iyi fırsatları en önde göstermeye çalışırken, işletmeye de hedef kitlesine doğrudan ulaşma olanağı sağlamaya çalışacağız. Bunun için sistemde MarkPara diye bir kavram var. İşletmeler isterlerse bizden MarkPara satın alabilecekler ve bu MarkPara’ları isterlerse fırsatlarını satın alan kullanıcılara hediye edecekler. Kullanıcılar da bu tip çeşitli fırsatları kullanarak topladıkları MarkPara’ları hediye kataloğunda harcayabilecekler. Ayrıca işletmeler hedefledikleri kullanıcılara mail atabilecekler ve bunun için de MarkPara harcayacaklar. Aynı şekilde kendilerini takip eden kullanıcılara SMS de gönderme imkanları olacak. Bunun da yine MarkPara'ları ile gerçelşetirecekler. Çünkü biz başka siteler gibi aynı maili bütün kullanıcılara her gün topluca atmayacağız. İşletmeler bizim sistemimizi kullanarak hedefledikleri kullanıcıları seçip sadece onlara mail gönderebilecekler.
ÜÖ: Sizce MarkMost grup alışveriş sistemlerini nasıl etkileyecek?
EY: Bunu zaman gösterecek ama bizim mantığımız tamamen farklı. Biz işletmeler ile pazarlık yaparak onlardan zarar edecekleri derecede indirim yapmalarını beklemiyoruz. Biz işletmelerin kaliteden ödün vermeden gerçekten memnun olarak verebilecekleri fırsatları yayınlayacağız. Diğer fırsat sitelerinde belki daha yüksek oranlı indirimler olabilir ama bizde aynı anda yüzlerce hatta binlerce fırsat olacak diye düşünüyoruz. Bu fırsatların birçoğu da diğer grup alışveriş siteleri ile çalışmayacak olan işletmeler tarafından sunulacak. O nedenle bence biz şu anda özellikle İstanbul’da çok yaygın olan bu sistemin tüm Türkiye’de her ölçekten ve sektörden işletmelere yayılmasını sağlayacağız.
ÜÖ: Kullanıcı hedefleriniz var mı? Örneğin ilk 12 ay sonunda kaç işletme, kaç kullanıcı, kaç fırsat ya da kaç Mark olacak, bunlarla ilgili beklentileriniz var mı?
EY: Bugünden bu tahmini yapmak çok zor ama 12 ay sonunda en az 2 milyon kayıtlı kullanıcımızın, en az 50.000 işletmenin olmasını bekliyorum. Biz mobil ortamda çok güzel işler yaptık bugüne kadar, Turkcell ile yaptığımız Turkcelluygulamalar.com sitesi, Mackolik uygulaması, Wap siteleri ile ayda yaklaşık 10 milyon kişiye ulaşıyoruz. MarkMost’un bütün mobil ortamlarda çalışacak olan uygulamaları ile özellikle yerel aramalarda çok büyük bir fark yaratacağını düşünüyoruz.
ÜÖ: Oldukça yenilikçi bir sistem ama ilerisi için henüz devreye sokmadığınız farklı planlarınız var mı?
EY: Aklımızda yapılacak çok fazla iş var, şu anda aslında en basit hali ile yayına çıkıyoruz. Biz Mackolik.com’u bile 9 yıldır sürekli geliştiren bir ekip olarak 30 kişilik yazılım ekibimi zile MarkMost’u da sürekli geliştiriyor olacağız. Ancak bu planları şimdiden söylemek istemiyorum, zaten zaman içinde herkes görüyor olacak. Amacımız Türkiye’deki bütün işletmelerin çok kolay reklam yapabilecekleri ve satışlarını artırabilecekleri, bu sayede kalitenin artacağı fiyatların ineceği bir ortam yaratmayı hedefliyoruz. İşletmelere danışmanlık yapacak, onlara MarkMost en iyi şekilde nasıl kullanılır bunu anlatacak ve bizim elde edileceğimiz gelirden pay alacak bir satış temsilciliği sistemi de kuruyoruz. Böylece ciddi bir istihdam olanağı da yaratacağımızı düşünüyoruz.
ÜÖ: Çok teşekkürler ve MarkMost bir kez daha hayırlı olsun...
EY: Ben teşekkür ederim.
