Webrazzi Gündem serisinin ilki bugün İnternet Pazarı ve Fırsatları konusuyla başlıyor. Toplantıdan önemli başlıkları canlı olarak buradan güncelleyeceğiz. Toplantı programına şuradan ulaşabilirsiniz.
Webrazzi Gündem İnternet Pazarı ve Fırsatları toplantımız hakkında değerli konuklarımızdan aktardığımız bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.
- Açılış konuşmasını Arda Kutsal yapıyor.
Arda Kutsal : Geçen yıl 9 toplantıyı dolu dolu geçirdik. Yoğun bir dönemdi, bu sene toplantılarımızı ayda bir düzenleyeceğiz ve Ekim ayında Webrazzi Summit olacak.
2010 yılında ekonominin yükselmesi girişimciliği destekleyecek. Biz de toplantıları buna göre düzenlemeye çalıştık.
Nevzat Aydın sahnede, Arda Kutsal ile ilk oturum başladı.
N. Aydın: Girişimler çoğaldı. Dragons' Den ile bunu daha da farkettim. Her gün yeni girişimler önüme geliyor ama bunların % 2-3'ü ile görüşebiliyorum. %95 göz ardı edilecek fikirler. Girişim fikirleri çoğalıyor ama gerekli girişimci profili yeterince gelişmiş değil.
Konum tabanlı girişimler ve yerel odaklı içeriklerin önemli oldukça yüksek. İçeriğin yeniden kral olduğu bir döneme giriyoruz.
A. Kutsal : Facebook oldukça büyük bir dünya ama long tail'e ve reklama inmeden para kazanamıyor. Google içinde aynı şekilde son nokta işletmelere dayanıyor. Groupon da bunun en iyi örneği.
N. Aydın : European Founders bağlantım ile grup alışveriş işine ilk girebileceklerden idim, bu işe giren diğer şirketlerden de teklif geldi ama biz Yemek Sepeti'ni farklı ülkelerde açmayı uygun gördük. Doğu Avrupa'da Polonya önemli bir pazar.
N. Aydın : Bize zaman kazandıran servislerin çok önemli. Eğlenceye ve işlerimizi kolaylaştıracak işler dikkatimi çekiyor. Mobilde doğru bir ürün geliştirildiğinde dünyaya yayılmasının önünde hiç bir engel yok. Etohum'da da buna yönelik girişimler seçmeye çalıştık.
Sosyal alışveriş ve referans konumundaki girişimlerin önemi artıyor. Inploid'de buna yönelik bir kar sağlayabilir.
Biz grup alışverişi zamanında uygulamıştık ancak demek ki kurgu da bazı hatalarımız olmuş.
A. Kutsal : Pazarı nasıl görüyorsun?
N. Aydın : Türkiye'de önemli bir potansiyel var. Kütahya'da ilk gün 50'nin üzerinde sipariş aldık. Yemek kültürü oturmuş illerde bile Yemek Sepeti'nin kullanılması internetin potansiyelini gösteriyor.
Nesilden nesile internet kullanımı ve hizmet alma alışkanlığı değişiyor. Brezilya, Türkiye ve Rusya dünyada göze batan ülkeler konumunda. Çin'i Hindistan'ı kaçırdık diyenler Türkiye'yi kaçırmak istemiyor ve büyük yatırımlarla gelen ilgiyi yönetmemiz lazım.
A. Kutsal : Kupon dünyası Amerika'da çok uzun zamandır var olan bir kavram ve Türkiye'de de bu oturmaya başlıyor. Türkiye çok hızlı uyum sağlayan bir ülke. Türkiye'de e-ticaret, fiziksel alışverişten hemen sanala taşındı. Aradaki adımları yaşamadık.
N. Aydın : Servis dünyası çok önemli ama yurt dışında bunun üzerinde çok durulmuyor. Türkiye'de biz bunu iyi kullanmaya çalışıyoruz ama Türk insanı da bizi zorluyor. ( Nevzat Aydın ilginç hikayeler paylaştı. :) )
09-10 arasında %50 büyüdük. Türkiye'de 70-80 bin kişiye günlük yemek gönderiyoruz. Bu da Türkiye'nin potansiyelini gösteriyor.
Twitter'da oluşturduğumuz yemek isimli profiller gayet başarılı ve Twitter'ın kullanımı adına iyi bir örnek, göz atmanızı isterim. Twitter.com/yemeksepeti
Yemek Sepeti altında yeni bir servis geliştiriyoruz. Mayıs ayında piyasaya sunmayı hedefliyoruz. Grup ve alışveriş kelimelerinden ayrı olarak yemek yeme alışkanlığımızı değiştirecek bir iş olacak.
- Soru cevap kısmına geçildi.
N. Aydın : 2000'lerdeki balon patlamasını yaşayabiliriz. Yurtdışında değerlemelerin çok gerçeği yansıtmadığını görüyoruz. Paradan para kazanma devri bitiyor ve internet önem kazanıyor. Türkiye'de halka açılım konusu yasalarla düzenlendiğinde internet bu konudan en az etkilenen sektör olacak.
N. Aydın : Grup alışveriş bizi etkilemedi, önemli bir noktadayız ve bu beni Türk internetinde bir girişimci olarak gururlandırıyor. Biz kendi işimizi en iyi şekilde ve fiyat konusunda bizimle rekabet edemeyecekleri bir şekilde yönetmeye çalışıyoruz.
- Nevzat Aydın ile oturum verimli bir şekilde tamamlandı. Nokta.com Medya Kurucu ve CEO'su Tümay Asena oturumu başladı.
Arda Kutsal ilk sorusunu piyasanın durumu, 2011 beklentileri üzerine sordu.
Tümay Asena : 2010 kırılma yılıydı. Bu yıl bu kırılımı görenler 2011'de güçlü olacak. 2010'da önemli bir kırılımlardan biri IAB ve comScore'un Türkiye'ye gösterdiği ilgi oldu.
Aralık ayında Türk internetinde penetrasyonumuz %84.5 oldu. Türkiye'de internet artık bu alanla yarı ilgili sektörlerden de ilgi görmeye başladı. Türkiye'deki pazar devinimi sürüyor ve 2011'de üst sıralar değişecek. Biz şimdi 4. sıradayız, geçen yıl DailyMotion yoktu, düşenlere değil çıkanlara bakmalıyız.
E-ticaret bize biraz uzak bir nokta olduğu için içeriğin önemini görüyorum. Oyun dünyası çok önemli ve Amerika'daki pazar başı çekiyor. Mobil cihazların yükselişi ile artık kendimizi 2011'in içinde gibi hissediyoruz.
A. Kutsal : Zamanında yaptığınız satın almalarla sektörde ses getirmişti. Ben bu tür şirketleri önemsiyorum. Türkiye pazarını yatırımcı gözüyle nasıl görüyorsunuz? Yeni yatırım fikirleriniz var mı? Yurt dışından gelen ilgi nasıl?
Tümay Asena : Bu yıl için geçtiğimiz yıllardaki gibi yatırım/satın alma planları yapıyoruz. Bu sene girişimler için Etohum ve Endeavor gibi önemli şanslar da yatırım potansiyelini arttırıyor.
A. Kutsal : Türkiye'ye bakan yatırımcıların artık oldukça farklı gözlerle yöneliyor. Biz de eskiye göre daha gerçekçi konuşuyoruz ve bu da sektöre yansıyor.
T. Asena : Girişimcilerin bu yılı iyi değerlendirmesi gerekiyor. Mevcut modeller ortamı şişip durdurmadan güzel adımlar atılabilir. Sadece yurt dışı yatırımını da düşünmemek gerekiyor.
Eğer bir Netflix oluşturmak istiyorsak bunu sektör ve ekosistemin dinamiklerine göre adım atmalıyız. Bu işin büyümesini istiyorsak kurallalarına göre oynamalıyız.
- Tümay Asena soruları alıyor.
T. Asena: Trafik yöneliminde arama motorlarının azalması(oransal olarak) dikkatimizi çekiyor. Facebook ve mobil üzerinden gelen trafik artıyor. Kurtlar Vadisi İzlesene uygulamamız iPhone'dan günde 2000 kez indiriliyor. Artık internetin farklı noktalara kaydığını farkedebiliyoruz ve bu trendi takip ediyoruz.
Sektörel olarak büyümek için bu alandaki profesyonelleri dae arttırmamız gekiyor. Nokta ailesine de yazılım ve mobil dünyaya yönelik taleplerinizi iletebilirsiniz.
- Kahve arası verildi.
Webrazzi Gündem Demet Mutlu ve Sidar Şahin ile devam ediyor. Arda Kutsal kısa bir tanıtımın ardından sözü konuklara bıraktı.
Demet Mutlu: Verilen hizmetin ihtiyaca yönelik olması önemli. İşlerimizin iyi gitmesinin nedeni müşteri odaklı olmamız. Yılda 2-3 kez İstanbul'a gelen bir kitle, internette satışı yapılmayan tasarımlar vardı. Bunları görerek her anlamda tutkulu bir iş ortaya koymaya çalıştık. Doğru ilişkiler ve yoğun çalışarak başarılı oluyoruz.
Her şey yenilikçi olmak zorunda değil, ihtiyaçları doğru şekilde giderebiliyorsanız başarının kapısını aralayabilirsiniz. Niş sitelerde eksiklik var. Mobil ile interneti birleştiren yerlere odaklanmamız lazım.
A.Kutsal: Yeni yatırımlarınız var mı?
D. Mutlu: Türkiye'de ses getirecek yatırımlarımız devam edecek. 3 ay önce de yurt dışında bir yatırım yaptık, mobil uygulamalar üzerine. Afrika'ya yönelik bir iş olacak.
- Sidar Şahin neler yaptığını anlatıyor.
S. Şahin: Şimdi Peak Games ile ilgileniyorum. Geçmişte İzlesene.com'u Nokta'ya kısa sürede sattım ve eğlence & mobil konularındaki tecrübemi kullanmak istiyorum. Pazarda ilk olmanın önemine inanıyorum. Trendyol'a girerken çok başarılı olacağına inanmamıştım.
Türkiye'de pazar ve fikir eksikliği yok. Girişimci eksiği var. Dünyada inovasyonun çıkacağı tek yer Silikon Vadisi, çünkü ilişkilerin önemi orada farkediyor.
Trendyol bir ihtiyacı gidermeye yönelikti. Şu anda 8 milyona yakın kullanımız var ve bunu çok büyük bir pazarlama bütçesi ayırarak yapmadık. Facebook'ta çok önemli bir fırsat görüyoruz.
A. Kutsal : Trenyol ve Peak Games'in dışardan yatırım alması neleri ifade ediyor.
D. Mutlu: Biz 5 farklı fon ile görüştük ama Tiger'ı seçmemizin bazı nedenleri oldu. Önemli olan çok iyi bir iş planı çıkarmak ve yüksek bir noktaya nasıl gelebileceğini gösterebilmek. Yabancı yatırımcılar artık devamlı olarak ilgi göstermeye devam ediyor. Türkiye'nin inanılmaz bir popüleritesi olmaya başladı.
S. Şahin: Türkiye'nin ilk 10 sanal ürün pazarından biri. Online oyun pazarının potansiyeli çok yüksek. Bu yıl Türkiye'de sosyal ve tarayıcı tabanlı oyunların 300 milyon dolarlık bir piyasa olmasını bekliyorum.
- Soru cevap kısmına geçildi.
D. Mutlu: E-ticaret 3 yıl içinde 5-10 kat büyüyebilir. Yabancı pazarlara o pazarı bilen bir yabancı ortak ile girmeyi tercih ederim ama şu anda Türkiye'ye odaklanmış durumdayız. İlk zamanlarda harcadığımız parayı ekip ve pazarlamaya harcadık. Pazara 5. sırada girmiştik ama ekibimiz sayesinde en çok konuşulan oyuncu olmaya başladık. Biz ihtiyacı gidermeye oynadık ve başarılı olduk.
Müşteriyi patron olarak görüyoruz ve müşteri hizmetleri bölümüne en iyi imkanları sunuyoruz. Çalışanlarımıza hediye çeki veriyoruz. Müşterilerimize anket gönderiyoruz.
Tekstilde denemeden alma eşiği çok yüksek değil. Aldığı kıyafet üzerine uymayanlar arkadaşlarına/yakınlarına veriyor.
- Son oturuma Burak Divanlıoğlu ve Senkan Borançılı ile başlandı. Arda Kutsal, ikilinin ilk değerlendirmelerini alıyor.
Burak Divanlıoğlu: Ortaklıklarımız ve tecrübemiz ile bu sene bazı yatırımlarla girişimleri doğru şekilde desteklemeye çalıştık. Ersan Özer'in de bu anlamda bize önemli destekleri oldu. Niş ya da başarılı projeleri seçerken girişimcilere de odaklanıyoruz. Artık fikirden ziyade biraz yol almış, bu işte yıpranarak bir şeyleri tanımış girişimciler arıyoruz.
Serkan Borançılı: Biz eticaret odaklı yatırımlara sıcak bakıyoruz. Eticarette sadece özel alışverişe girmedik. Kadınların eticarete girmesi oyunu değiştirdi. Biz mucizevi işler yapmadık ama doğru değerlendirmeler yapıyoruz.
- Ersan Özer de sahneye alındı. Oturum ilgiyle izleniyor.
Ersan Özer : Türkiye'de bazı işler yavaş ilerliyor ama Facebook Türk internetini penetre etti. Kredi kartlarının internete girişi de sektörü büyütecek bir nokta.
Serkan Borançılı : GittiGidiyor'un yükselişindeki değişim yurt dışından ilgi çekti. Eticaret pazarına gösterilen yönelim bunu sağladı.
Burak Divanlıoğlu : TTNet'in yaptığı yatırımlar da internet ve e-ticaret uyumunu arttırdı. Biz de CRM'e 2010'da çok önem verdik. Bizim tahminimiz tam olarak eticaret dünyası 1,5 milyar dolar. 2011'de %40 gibi bir büyüme bekliyoruz.
E. Özer : %40- %50 lik bir büyüme için yeni bir model daha çıkması gerektiğini düşünüyorum.
B. Divanlıoğlu : Şubat ayında Markapon'un 1 milyon TL ciroya ulaşmasını bekliyoruz. 100 bin TL kadar da kredi açtık ve bu sayede önemli bir büyüme sağladık. Gncteklif için de güzel bir büyüme bekliyoruz.
Pazarlamaya para harcamaktan ziyade bağlantılarımızı kullanmaya özen gösterdik.
A. Kutsal : Yabancı yatırımcıların ilgisi hakkında ne düşünüyorsunuz?
E. Özer : İlginin yüksek olduğunu hepimiz biliyoruz ve yaptığımız görüşmelerle de bu ilginin farkındayız.
- Soru cevap kısmına geçildi.
B. Divanlıoğlu & S. Borançılı : Bugün emekli olsak yeni büyük bir girişim yapmak yerine küçük işleri alıp büyütmeyi tercih ederiz.
S. Borançılı : Eticaretin dikey bir yönelime girdiğini görüyoruz ve bu alana biz de yöneliyoruz. Pabbuc ve İndirdik de bu bakışla yaptığımız yatırımlar.
B. Divanlıoğlu : Bu alana kaliteli iş gücü geçmeye çalışmalıyız. Tüm ekiplerimiz büyüyor ve diğer sektörlerden iş gücü alabiliyoruz. Alınan eğitimin yanında hangi işe nasıl bir yönelim gösterildiği iş gücünün seçiminde önem taşıyor.
S. Borançılı : Uçak bileti satışını içerde, Markapon'u dışarda tutuyoruz çünkü Markapon'un ayrı bir işletme ekibi ve süreci var. Ama bu platformu zamanla ne kadar uygulanabilir olacağını deneyeceğiz.
B. Divanlıoğlu : Benzer bir satış modelini İndirdik ile Gittigidiyor arasında denedik. Gittigidiyor'un trafiği önemli bir etki ama niş alanda daha başarılı bir satış yüzdesi çıkıyor.
S. Borançılı : Facebook Kredileri, Paypal vb. şekilde alternatif bir ödeme modeli üzerinde durduğumuzu söyleyemem.
- Yoğun bir gündem toplantısının sonuna geldik. Bir sonraki toplantı 16 Martta Eticaret üzerine olacak. Şimdiden kayıt yaptırabilirsiniz.
Gündem Sponsoru:
İnternet Basın Sponsoru:
Dijital Medya Sponsoru:
Yayın Sponsoru:
İletişim Sponsoru:
