BDDK'nın Dijital Bankacılık Yönetmeliği'nde öne çıkan başlıklar

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Taslağı'nı yayınladı. Yönetmeliğin 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanıyor. Ülkemizde yeni nesil bankacılık (neo-bank) faaliyetlerinin artmasında önemli rol oynayacak bu yönetmelikten öne çıkan başlıklara birlikte bakalım. 

Kuruluş ve faaliyet izni genel şartları

Yeni nesil banka kurmak isteyenler, kuruluş ve izin şartlarında Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliği'nde (İTİY) belirtilen şartları esas alabilir. İTİY'in 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandığını hatırlatalım. 

MADDE 10 - (1) Dijital bankaların kuruluş ve faaliyet izni genel şartları, İTİY’de bankaların kuruluş ve faaliyet izni almalarına ilişkin yer verilen şartlardır. Bu Yönetmelikte dijital bankaların kuruluş ve faaliyet izni şartlarına ilişkin yer verilen hükümler, İTİY’de yer alan hükümler saklı kalmak üzere ilave hükümler olarak uygulanır.

Asgari kuruluş sermayesi

Yeni nesil bankaların asgari kuruluş sermayesi ise 1 milyar TL olarak öne çıkıyor. 

MADDE 11 - (1) Dijital bankaların kuruluşu için gerekli olan asgari sermaye tutarı, nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş olmak üzere, bir milyar Türk Lirasıdır. Kurul bu tutarı artırmaya yetkilidir.

Yöneticilerde aranan şartlar

Yeni nesil bankaların yöneticileri yine İTİY'de belirtilen şartlara göre belirlenecek. Özeliikle en üst düzey yönetici pozisyonunda bulunacak kişilerin en az genel müdür yardımcısı seviyesinde atanmış olması gerekiyor. Bununla beraber, yönetici,dijital bankanın yönetim kurulunun doğal üyesi olarak belirlenmiş olmalı. 

MADDE 12 - (1) İTİY’nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yönetici düzeyindeki personelin yeterliliğine ilişkin yapılacak değerlendirme çerçevesinde, yönetici düzeyindeki personelin, icrai görevi olup olmadığına bakılmaksızın, dijital bankacılık iş modelinin yapısına özgü riskleri anlamalarını ve görevlerini yerine getirmelerini sağlayacak yeterli bilgiye ve deneyime sahip olup olmadıkları da dikkate alınır. Bu kapsamda, bilgi sistemlerinden sorumlu en üst düzey yönetici olarak belirtilen personelin en az genel müdür yardımcısı seviyesinde atanmış olması ve söz konusu yöneticinin aynı zamanda dijital bankanın yönetim kurulunun doğal üyesi olarak belirlenmiş olması şarttır.

Mevcut bankaların durumu

Yeni nesil dijital bankaların hayatımıza girmesi, mevcut bankaların faaliyet alanları konusunda soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Yönetmelik taslağına göre, faaliyet izni almış geleneksel bankaların, faaliyetlerini dijitale taşımak amacıyla bu Yönetmelik çerçevesinde ayrı bir başvuru yapmasına lüzum yok.

MADDE 16 - (1) Dijital bankalar dışındaki faaliyet izni almış diğer bankaların, faaliyetlerini dijitale taşımak amacıyla bu Yönetmelik çerçevesinde ayrı bir başvuru yapması gerekmez. (2) Dijital bankalar dışındaki faaliyet izni almış diğer bankaların, faaliyetlerini dijitale taşımak amacıyla mevcut şubelerini kısmen ya da tamamen kapatmak istemesi halinde, söz konusu bankalar ancak Kurumun uygun göreceği bir plan dahilinde mevcut şubelerini kapatabilir

Ödeme hizmeti sağlayıcılarının durumu

Geleneksel bankalar kadar, finans teknolojisi şirketleri de yeni nesil bankaların faaliyet göstermesinden etkilenebilir. Bu bağlamda ödeme kuruluşlarının ve elektronik para kuruluşlarının hareket alanı, yönetmelik ile yeniden şekilleniyor. Yönetmeliğe göre, ödeme şirketleri ve elektronik para kuruluşlarının dijital banka olarak faaliyet izni alması mümkün.  Ancak şirketler, bunun için bazı kanuni gereklilikleri yerine getirmeli. 

MADDE 17 - (1) 6493 sayılı Kanuna göre faaliyet izni almış olan ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşlarının dijital banka olarak faaliyet izni almak istemesi halinde, söz konusu ödeme hizmeti sağlayıcıları, durumlarını Kanunun 7 nci, 8 inci ve 18 inci maddelerine uygun hale getirmek, İTİY’nin 4 üncü maddesinde belirtilen belgeleri Kuruma tevdi etmek ve bu Yönetmeliğin ikinci kısmının ikinci bölümü altında yer verilen hükümleri yerine getirmiş olmak kaydıyla, İTİY’nin 7 nci maddesi ve bu Yönetmelik hükümleri uyarınca doğrudan faaliyet izni başvurusunda bulunabilir.

(2) Birinci fıkrada belirtilen ödeme hizmeti sağlayıcılarının faaliyet izni alabilmesi için durumlarını, bu Yönetmeliğin ikinci kısmının birinci bölümü altında yer verilen genel esaslar ile faaliyet kısıtlarına da uygun hale getirmeleri gereklidir