Pandemi melek yatırımcıların kararlarını nasıl etkiledi?

Salgın, birçok sektörün 2020 planlarını etkiledi. Kendilerini yeni normale alıştırmak, bu dönemden az hasarlı çıkma adına bir dizi önlemler alındı. Teknoloji sektörü de yatırımları durdurmadan bu yeni şartlara uygun stratejiler geliştirdi. Üç aylık karantina dönemi beklenilenin aksine oldukça verimli geçti. Peak'in exiti ile heyecanlanan girişim ekosisteminde 2020'nin ilk altı ayında yapılan yatırım 80 milyon doların üstünde oldu.

Üç girişimciye yatırım yaptım

Yatırımcı ve iş insanı Hande Enes, bir yatırımcı gözüyle karantina dönemini "Bu hazırlıkların gerektirdiği maliyetler için portföy içi yatırım yaptım çünkü müşteri edinmenin ve elde tutmanın en uzun süreli bağ oluşturacağı dönem." diye tanımlıyor. Salgın öncesinde yatırım sözü verdiği üç girişimciye yatırım yaptığını söyleyerek konjonktürel kararlar veren bir yatırımcı olmadığını söylüyor. Burada tam olarak ne demek istediğini ise şöyle açıklıyor:

Mesela ”Covid çıktı, sağlığa yatırım yapayım” gibi düşüncem kesinlikle yok, ben zaten Covid’ten önce de sağlığa yatırım yapıyordum ve sonrasında da yapmaya devam edeceğim. Dünyanın nereye evrileceği ile ilgili bir öngörüm ve bunun üzerine kurulu bir vizyonum var, örneğin Big Tech’lerin monopoly olmalarının gündeme geleceğini önceden tahmin ettiğimden, üç sene önce bu konuda yatırım yaptım.

Entellektüel tavır...

Enes, salgın başladığında, geçmiş salgınlar ve sosyolojik etkileri konusunda ulaşabildiği hemen hemen tüm kaynaklara ulaşmaya çalışmış. Hatta görüşüne değer verdiğim bazı sosyolog, nörolog ve tarihçilerle de çok değerli görüşmeler gerçekleştirmiş. Toplum ve insan psikolojisi/davranışı üzerine çok daha geniş bakış açısıyla değerlendirme yapma imkanı olduğunu belirtiyor. "Dolayısıyla Dünya Sağlık Örgütü’nün bunun bir pandemi olup olmadığını anlamasına kadar geçen sürede, bizim portföy olarak stratejilerimiz hazırdı, new normal (yeni normal) diye bir şeyi birinin hazırlayıp bize sunmasını beklemedik, proaktif bir pozisyon alarak biz hazırladık ve müşterilerimize sunduk" diye konuşuyor.

"Uzaylılar gelse bile"

Ona göre dünya değişimin arifesindeyken insanlar ve kurumlar değişimin dışında kalma korkusundan teknoloji yatırımlarına ilgi duyuyor ve duyacak. "Çok yoğun “ilk yatırım” haberleri duyulduğunu ve yatırım yapacağı kurumların çoğalmasını çok arzu ettiğini belirtiyor. "Öyle girişimcilere ve öyle işlere yatırım yapıyorum ki değil Covid “Uzaylılar(!)” gelse, dost iseler ve çok kökten ve sadece kendilerinin kullanacağı bir teknoloji getirmedikleri sürece, kararım olumsuza dönmez" diyerek bu dönem aldığı yatırım kararlarının arkasında duruyor.

Yeni yatırımlarını farklı alanlara kaydırdı

Türkiye'nin en önemli yatırımcıları arasında yer alan Hasan Aslanoba yeni yatırımlarını Covid-19'dan etkilenmeyen veya olumlu etkilenen alanlara kaydırmaya çalıştı Bunların arasında B2B SaaS, AI/ML, FinTech, HealthTech, DTC (Direct-To-Consumer) e-ticaret var.

İkinci dalganın gelmesinden endişe ediyor

Pandeminin ilk 1-2 ayında yatırımlarımı tamamen dondurduğunu söyleyen Aslanoba sözlerine şöyle devam ediyor:

Yatırım iştahım ancak Haziran başlarında yavaş yavaş açılmaya başladı. Yine de oldukça temkinli sayılırım; çünkü ikinci dalganın gelmesinden endişe ediyorum. Pandemi zirve yaptığında, yatırımlar sadece mevcut girişimleri yüzdürmeye dönük oldu; kimse kolayca yeni işlere yatırım yapamadı.

Karantina sona erince, bazı işlerin olumlu bile etkilendiği görüldü ve eskisinden bile daha iyi şartlarda yatırım aldılar. Ancak, genel toplam olarak yatırımların olumsuz etkilendiğini söyleyebiliriz. Genel olarak Covid-19 toplam yatırımlarıma olumsuz yansıdı. Ancak, Covid-19'dan olumlu etkilenen bazı alanlarda ise yatırım iştahım aynen devam ediyor.