TBMM Adalet Komisyonu'nun kabul ettiği sosyal medya düzenlemesinin tüm detayları

AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan, sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifinin TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Kanun teklifinin tüm detaylarını inceledik.
TBMM Adalet Komisyonu'nun kabul ettiği sosyal medya düzenlemesinin tüm detayları

TBMM Adalet bakanlığı sitesinde yaptığı bir basın duyurusu ile sosyal medya düzenlemelerinin kabul edildiğini açıkladı. AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç başkanlığında toplanan Komisyon, toplantıda İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni değerlendirdi.

Sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, yürütme ve yürürlük maddesiyle birlikte toplamda 9 maddeden oluşuyor.

Bu yeni kanun ile birlikte; Internet kullanıcılarının kişisel başvurularında veya kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için sosyal ağ sağlayıcılarla muhataplık ilişkisi kurulması amaçlanıyor.

Teklif ile birlikte, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'a "sosyal ağ sağlayıcı" şeklinde yeni bir tanımlama getiriliyor.

Sosyal ağ sağlayıcı tanımının açılımı ise kullanıcıların internet ortamında sosyal etkileşim amacıyla metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçek veya tüzel kişiler olarak karşımıza çıkıyor. 

İdari Para Cezaları 

İdari para cezaları, sosyal ağlara Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından iletilecek. Belirlenen iletişim araçları ve e-posta üzerinden iletilecek olan ceza bildirimi; tebligat kanununa tabi olacak. Bildirimin yapıldığı günü takiben 5 günün sonunda tebligat yapılmış sayılacak. Açıklamada konuya şöyle yer veriliyor: 

İdari Para Cezaları İdari para cezaları, muhatabın yurt dışında bulunması halinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından doğrudan doğruya muhataba, internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta veya diğer iletişim araçlarıyla da bildirilebilecek.

Bu bildirim, Tebligat Kanunu'na göre yapılan tebligat hükmünde olacak. Bu bildirimin yapıldığı tarihi izleyen 5. günün sonunda tebligat yapılmış sayılacak.

10 milyon liraya varan cezalar

Yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağlara; idari para cezası verilecek. Yükümlülüğün uygulanması ne kadar gecikirse, ceza da o kadar artacak. Bu noktada cezaların 10 bin lira - 100 bin lira aralığından 1 milyon lira - 10 milyon lira aralığına taşınacağını söyleyelim. Bu kısım açıklamada şöyle yer buluyor: 

Teklifle, yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına, caydırıcılığın sağlanması için verilecek idari para cezası artırılacak. Bu kapsamda yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında, 10 bin liradan 100 bin liraya kadar verilebilen idari para cezası, 1 milyon liradan 10 milyon liraya kadar artırılacak.

Düzenlemeyle, suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkanı sağlanarak, aynı internet sitesinde yer alan ve suç oluşturmayan içerikler yönünden ifade ve haber alma özgürlüğü daha da güvenceli hale getirilecek.

Sosyal ağların içerik kaldırması var

Şimdiye kadar platformlarından içerik kaldırılmasının yanı sıra erişim engeli yöntemi de sıkça kullanılıyordu. Bundan sonra erişim engeli yöntemi yerini sosyal ağların içeriği kaldırmasına bırakacak. Açıklamada kullanılan ifade şöyle: 

İçeriğin çıkarılması kararları, erişim sağlayıcılar tarafından değil içerik ve yer sağlayıcılarca yerine getirilebileceği için bu kararlar, içerik ve yer sağlayıcılarına bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenecek.

Kişilik haklarının ihlal edilmesi halinde İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un, erişimin engellenmesi kararı verilmesini düzenleyen hükmü yönünden de içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek.

İçerikler 4 saat içinde kaldırılmalı

Erişim Sağlayıcıları tarafından kaldırılması istenen içerik; sosyal ağlar tarafından 4 saat içinde kaldırılmak durumunda.

Eğer kişilik hakları ihlali kapsamında içerik kaldırmak isteniyorsa; bu kişilerin talebi sonucunda, başvuranın adının, ihlale konu internet adresleriyle ilişkilendirilmemesine karar verilebilecek. Bu noktada arama motorlarına da bildirim yapılacak. Açıklamada yer alan kısım şu şekilde: 

Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararının gereği en geç 4 saat içinde ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcı tarafından yerine getirilecek.

İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesi durumunda hakim tarafından, başvuranın adının, ihlale konu internet adresleriyle ilişkilendirilmemesine karar verilebilecek. Kararda, Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından hangi arama motorlarına bildirim yapılacağı da yer alacak.

Böylece arama motorları tarafından başvurucunun adı ile ihlale konu içeriğin ilişkilendirilmemesi sağlanarak kişilik haklarının daha etkin korunması sağlanacak.

Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal ağlar Türkiye'de temsilci atayacak 

Global sosyal ağların Türkiye'den aldığı günlük erişim 1 milyondan fazla ise; Türkiye'de en az 1 temsilci atamakla yükümlü tutuluyor. Temsilcinin iletişim bilgileri sosyal ağın internet sitesinde herkese açık bir şekilde yayınlanacak. Temsilcinin kimlik ve iletişim bilgileri ise BTK'ya verilecek. Temsilciler tüzel ve gerçek kişi olabilir. Eğer gerçek kişi ise Türk vatandaşı olacak. 

Temsilcisi bulunmayan sosyal ağlar BTK tarafından bildirim alacak. Bildirimi takiben 30 gün içinde temsilci atamayan Sosyal ağlara 10 milyon lira idari para cezası verilecek. 

Teklife göre, Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az 1 kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirleyecek. Bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer verilecek. Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini BTK'ya bildirecek.

Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunlu olacak. Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, BTK tarafından bildirimde bulunulacak. Bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya BTK Başkanı tarafından 10 milyon lira idari para cezası verilecek.

Sosyal ağlar verilen idari para cezasını ödemezse ülkedeki şirketlerin reklam vermesi yasaklanacak

Temsilci atanmamasına yönelik idari para cezasını 30 gün içinde ödemeyen sosyal ağlara 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek. Eğer sosyal ağlar bu ikinci cezayı da ödemezse Türkiye'deki kullanıcıların ve şirketlerin sosyal ağa yeni reklam vermesi yasaklanacak. Açıklamanın detayları: 

Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek. İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı tarafından Türkiye'de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam vermesi yasaklanacak. Bu kapsamda yeni sözleşme kurulamayacak ve buna ilişkin para transferi yapılamayacak.

Reklam yasağına uymaması halinde sosyal ağların internet trafiği bant genişliği yüzde 50 oranında azaltılacak

Reklam yasağı kararını takiben 3 ay içinde cezasını ödemeyen sosyal ağların internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması konusunda sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek. Başvurunun kabul edilmesinin ardından 30 gün içinde cezanın ödenmemesi halinde; sosyal ağların bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması konusunda sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek. Bu arada hakimin, yüzde 90'dan daha düşük bir oran belirleyebileceğini söyleyelim. Ancak belirlenen oranın yüzde 50'den düşük olmaması gerekiyor. 

Sosyal ağların kendilerine belirtilen cezayı 4 saat içinde uygulaması gerekiyor. Tüm bu sürecin ardından temsilci atamasını bildirirlerse; cezalarının dörtte biri tahsil edilecek ve reklam yasağı kalkacak. 

Reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren 3 ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.

Başvurunun kabulüne ilişkin hakim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim ikinci başvuru üzerine vereceği kararında, yüzde 50'den düşük olmamak kaydıyla, sunulan hizmetin niteliğini de dikkate alarak daha düşük bir oran belirleyebilecek. Bu kararlara karşı BTK Başkanınca itiraz yoluna gidilebilecek.

Hakim tarafından verilen kararlar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK'ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde, verilen idari para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek, reklam yasağı kaldırılacak ve hakim kararları kendiliğinden hükümsüz kalacak. İnternet trafiği bant genişliğine yapılan müdahalenin sona erdirilmesi için erişim sağlayıcılara BTK tarafından bildirim yapılacak.

Kişilerin içerik kaldırma başvurularına 48 saatte dönüş 

Sosyal ağlar kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz dönüş yapmak durumunda. Aslında bu sayede kullanıcıların uzun yasal süreçleri geride bıraktığı söylenebilir. 

Sosyal ağ sağlayıcı, "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi"ni gerektirecek içeriklere yönelik kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermekle yükümlü olacak. Olumsuz cevaplar gerekçeli olarak verilecek. Sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarını uygulayacak.

Başvuru raporları 6 aylık dönemlerle BTK'ya bildirilecek

Sosyal ağlara yapılan başvuruların raporları 6 aylık dönemlerle BTK'ye bildirilecek. Raporlar istatistiksel ve kategorik bilgileri içerecek ve Türkçe olacak. 

Ayrıca "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurularına ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren Türkçe raporları 6 aylık dönemlerle BTK'ye bildirecek. Sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de barındırma yönünde gerekli tedbirleri alacak.

BTK başvurularına 48 saat içinde cevap verilmezse 5 milyon lira ceza

BTK başkanı tarafından içerik kaldırma, erişim engeli konusunda sosyal ağlara yapılan başvurulara 48 saat için dönüş yapılması gerecek. Sosyal ağlar, başvurulara cevap vermediği takdirde 5 milyon lira ceza alacak. Kararın uygulanmaması halinde ise 10 milyon lira idari para cezası verilecek.

BTK Başkanı tarafından, sosyal ağ sağlayıcıya "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusuna 48 saat içinde cevap vermemesi halinde 5 milyon lira, içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarını uygulamaması halinde ise 10 milyon lira idari para cezası verilecek.

Sosyal ağ sağlayıcılar hakkında "erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi" ile "gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi" kapsamında verilecek idari para cezaları 1 milyon lira, "erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi" ile "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" kapsamında verilecek adli para cezaları ise 50 bin gün olarak verilecek. Söz konusu ihlallerin 1 yıl içinde her bir tekrarında cezalar bir kat artırılarak uygulanacak.

Hukuka aykırılığı hakim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak. Bu hukuki sorumluluğun işletilmesi için içerik sağlayıcının sorumluluğuna gidilmesi veya içerik sağlayıcıya dava açılması şartı aranmayacak.

Bu düzenlemenin uygulanmasında sosyal ağ sağlayıcının yükümlülükleri, içerik veya yer sağlayıcısı olmasından doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak. Sosyal ağ sağlayıcılar, "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusuna 48 saat içinde cevap verilmesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmek için 3 ay içinde gerekli çalışmaları tamamlayacak.

Başvuru raporları sitede yayınlanacak 

Son olarak sosyal ağların başvurulara yönelik hazırlayacakları ilk raporu Ocak 2021'de BTK'ya iletmek durumunda olduğunu söyleyelim. Sosyal ağlar bu raporu sitelerinde de yayınlayacak. 

Sosyal ağ sağlayıcılar ayrıca "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusu uyarınca hazırlayacakları ilk raporlarını, 2021 yılının Ocak ayında BTK'ye bildirecek ve internet sitesinde yayınlayacak.

Teknoloji dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz?
Abonelik kaydınız başarıyla oluşturuldu.