Hepimiz yeri geldiğinde paylaşımlı araç için Uber'i, paylaşımlı konaklama için Airbnb'yi kullanmışızdır. Henüz ülkemizde çok yaygın olmasa da, bu tarz uygulamaların başında özellikle bisiklet paylaşımı geliyor. Çin de çeşitli şehirlerinde bisiklet paylaşımını kullanan ülkelerden birisi.
Paylaşım ekonimisinin büyümesini öngören birkaç girişim bu fikri sokaklara şemsiye paylaşımı olarak taşımaya yeltense de, maalesef umduklarını bulamadılar. Girişimin en büyük ve önemli sorunu, birçok şemsiyenin çok kısa süre içinde kaybolması oldu.
Çin'in yaklaşık 11 şehrinde kullanılmaya başlanılan şemsiye paylaşım sisteminden yalnızca birkaç hafta sonra, Sharing E Umbrella şirketi neredeyse 300 bin şemsiyenin kaybolduğuna şahit oldu.
Şemsiye paylaşımıyla zarar ediyorlar
Yeni kurulan şirket şemsiyeleri, 19 Çin yuanı depozitoya (yaklaşık 10 Türk Lirası) ek olarak, her yarım saat için 0.50 Çin yuanı (yaklaşık 0.25 kuruş) kira bedeliyle kullanıcılara sunuyordu. Ancak görünen o ki, kullanıcılar bu durumda şemsiyeleri yarım saatin sonunda geri vermek veya süresini uzatmak yerine, hiç geri vermemeyi tercih ediyorlar. Bu da yaklaşık 10 milyon yuan değerindeki şirketin büyük zarara uğramasına neden oluyor.
Şirket CEO'su Zhao Shuping'e göre, ilk olarak fikir sokaklardaki bisiklet paylaşım istasyonlarını gördükten sonra ortaya çıkıyor. Bu sayede daha çeşitli objelerin paylaşıma açılabileceği fikri aklına yatıyor. Çin ayrıca sokaklarda bisikletten, basketbol topuna ve telefon şarj aletlerine kadar birçok şeyi paylaşılabilir hal getirmiş bir toplum olarak karşımıza çıkıyor. Bu da birçok yeni girişimci için yeni fikirler demek oluyor.
Sharing E Umbrella, şemsiyeleri tren istasyonlarından, otobüs duraklarından toplarken, uygulamanın dezavantajının kullanıcıların şemsiyeleri geri iade etmemesi olduğunu keşfetti. Yani kullanıcılar şemsiyeleri iade etme aşamasını es geçip, şemsiyeleri ya kendilerine alıyorlar ya da herhangi bir yerde bırakıyorlar. Bu da şirket için kaybolan her şemsiye başına 60 yuan demek.
Ancak en çok yağmuru yaz aylarında gören Çin için, CEO Zhao Shuping hala umudunu kaybetmiyor ve yıl sonunda yeni 30 milyon şemsiyeyi daha kullanıma sunacaklarını söylüyor.
Bisikletler bile iade edilmezken şemsiyelerin durumu ne olacak?
Bu ayrıca Çin'deki ilk paylaşımlı ürünün başarısızlığı değil. Geçtiğimiz aylarda paylaşımlı bisiklet uygulamasıyla karşımıza çıkan Wukong Bicycles da bisikletlerin geri getirilmemesiyle ilgili büyük sorun yaşamıştı. Uygulamanın kullanıma açılmasının ilk 6 ayında, neredeyse bütün bisikletleri çalınan uygulamayı Beijing temelli 3Vbike şirketi takip etmişti.
Bisikletler bile bu durumla karşı karşıya iken, yağmurun sıklıkla ve yoğun olduğu Çin'de kullanıcıların şemsiyeleri geri vermemesinden veya her şeyden önce kendi şemsiyelerini satın almayı tercih etmelerinden doğal ne olabilir?
