27 Haziran’da yürürlüğe girmesi beklenen 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun, ya da kısa Ödeme Hizmetleri kanunuyla online pazaryerleri için yeni bir dönem başlıyor. Banka dışındaki aktörlerin güvenli şekilde sisteme kazandırılmasını hedefleyen Kanun, ödeme hizmeti sağlayıcılarının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’ndan (BDDK) izin almalarını zorunlu hale getiriyor.
Online ödeme hizmetlerinde yeni dönem
Firmalar tarafında hazırlıklar devam ederken, tüm e-pazaryerlerinin kanuna tabi olup olmadığı yönündeki tartışmalar da sürüyor. Zira yakın zamanda online bir pazaryerinin yeni kanuna tabi olmadığı konusunda özel belge alması ve benzer başvuru yapan firmaların başvurularının reddedilmesi gibi gelişmelerin güvenli ödeme sistemi sunan e-pazaryerlerinin durumuyla ilgili soruları birlikte getirdiğini söylüyor Av. Sertel Şıracı. Buna karşın işi şansa bırakmak yerine, Şıracı "E-pazaryerinlerine bankalarla yaptıkları klasik anlaşmaları terkedip, elektronik ödeme altyapısı sunan şirketlerden hizmet almalarını tavsiye ediyoruz" diyor.
Bankaların lisans alıp almaması konusunda; bankalar doğal bir ödeme aracısı kuruluşu oldukları gerekçesiyle lisans almalarının gereksiz olduğunu söylerken, 27 Haziran'da yürürlüğe girecek olan yasada bu yönde bir hüküm bulunmuyor; bankaların da ayrı bir ödeme sistemleri şirketi ile lisans alması gerektiği dile getiriliyor. Halihazırda e-ticaret için yeterince detaylı çözüm üretememekle eleştirilen bankalara bağımlılığı azaltan yeni yasayla rekabetin artacağını, e-ticaret sitelerine özel ödeme ve tahsilat çözümlerine kavuşmuş olacağımızı söylüyor Sertel Şıracı.
Güvenlik ve kullanıcı verilerinin gizliliği
Avrupa Birliği direktifleriyle uyumlu şekilde hazırlanan yeni yasa, online ödeme hizmetleri sektörünü daha güvenli, şeffaf ve rekabetçi hale gelmesinin önünü açıyor. Ödeme sistemleri sağlayıcılarını bağımsız denetim kuruluşları, Merkez Bankası ya da BDDK tarafından denetlenebilir hale getiriyor (bkz. madde 21). Kanun, şirket sahiplerinde banka kurucuları için aranan niteliklerin aranmasını, şeffaf yapılanma, iş sürekliliğine dair tedbirlerin alınması gibi kriterleri ön görmesiyle sektörün istenen standartlara kavuşmasını sağlayabilecek nitelikte.
Yönetmelik ve tebliğde güvenlik konusuna büyük önem veren 6493 sayılı kanun, kullanıcı verilerinin gizliliğini esas alıyor. Kanun, ödeme aracını kullanmaya yetkili olanlar dışındaki üçüncü kişilerin ödeme aracı ile ilgili kişisel güvenlik bilgilerine erişimlerinin engellenmesi için gerekli önlemleri almayan, ödeme aracının ve ödeme aracı ile ilgili kişisel güvenlik bilgilerinin ödeme hizmeti kullanıcısına güvenli bir şekilde ulaştırılmasını sağlamayan kuruluşların görevlileri ve işlemi yapan kişilerin, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılmasını ön görüyor. Ödeme sistemi sağlayıcıları ve çalışanlarının (görevlerinden ayrılmış dahi olsalar) müşterilerine ait sırları kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklamaları durumunda bir yıldan üç yıla kadar hapis ile bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılıyorlar yeni kanun ile.
Ciddi yaptırımlarla gelen yeni kanun için geri sayım sürerken, standartları takip etmediği gerekçesiyle faaliyetlerine son veren küçük ve orta ölçekli aracı kuruluşun sayısı da artıyor. Örneğin fatura tahsilat sistemi sunan Fatura Ekspress, fatura ödeme hizmetlerinin kanun gereklilikleri dışında sunulmasının yasaklanması ve yeni kanunun 28 ve 36'ıncı maddeleriyle cezai hükümlere bağlanması nedeniyle yakın zamanda faaliyetlerini tamamen durduracağını açıklamıştı. Daha çok sayıda girişimin benzer bir yol izlemesi kuvvetle muhtemel.
Buna karşın, 6493 sayılı kanun, güvenli hizmet sunan ve Visa ve Mastercard gibi lisansör kuruluşların kurallarıyla çalışan ödeme sistemleri sağlayıcılarının daha fazla müşteriye hitap etmesini sağlayabilecek nitelikte.
Kanunun tam metni için bağlantıyı takip edebilir, ödeme sistemlerinde yeni düzenlemelerle ilgili bir diğer incelememizi de görebilirsiniz. Konuyla ilgili gelişme ve incelemelerimizi aktarmaya devam edeceğiz. Sorularınızı paylaşabileceğinizi hatırlatalım.
