Borsa İstanbul, girişimlerin halka açılmasına gerek olmadan yatırım almalarını sağlayacak bir özel şirket pazarı kuruyor. Girişimci ve yatırımcıları bir araya getirecek olan Özel Pazar adındaki pazarın Ağustos ayı sonunda başvuru almaya başlaması planlanıyor.
Konuyla ilgili yorumlarına başvurduğumuz Borsa İstanbul Listeleme, Endeks ve Veri Grup Müdürü Sertaç Karaağaoğlu, Borsa İstanbul Özel Pazar'ın, dünyada bir borsanın sıfırdan kurduğu ilk özel şirket pazarı olduğunu söylüyor.
Özel şirket pazarı Nasdaq'ın geçtiğimiz Mart ayında, bu pazara Nasdaq Private Market ile adım atmasıyla gündeme gelmişti. Halihazırda bu alanda aktif olan SharesPost ortaklığıyla açılan Private Market, Nasdaq'ın özellikle Silikon Vadisi'ndeki teknoloji girişimlerine, halka açılmalarını beklemeden ulaşabilmesini amaçlıyor. Benzer bir misyonla kurulan Borsa İstanbul Özel Pazar, Nasdaq'a göre çok daha küçük girişimleri de kabul ediyor.
Kasım ayında lansmanı yapılması planlanan Özel Pazar, iki farklı segmentte girişimciyi hedefliyor. Bunlardan ilki, kuruluşundan itibaren en az altı ayı geçmiş ve fikrini ürüne dönüştürebilmiş girişimlerin yer aldığı startup segmenti. Özel Pazar, bu startup'ları yeni sermayederler bulmak konusunda desteklemeyi amaçlıyor. Ocak 2015'te operasyonlarına başlaması planlanan startup segmentinde yer almak isteyen startup'ların beş yaşından genç olması gerekiyor.
Özel Pazar'ın ikinci segmentinde ise aktif veya ciro büyüklüğü 5 milyon liranın üzerinde olan anonim şirketleri var. Özel Pazar, bu şirketlere, halka açılmadan sermaye arttırımı yapabilme imkanı tanıyor. Diğer taraftan Borsa İstanbul'un bu yeni pazarı, söz konusu şirketlerin sermaye artışı yapmadan, çıkış yapmak istediklerinde paylarını satabilecekleri yatırımcılar bulmasını da sağlayacak. Böyle bir kolaylık, Türkiye'de girişimlerin çoğunluğunun aile şirketi olarak kurulması verisinden yola çıkıyor. Zira, bir süre sonra ortaklardan biri veya birkaçının, ana hissedara payını satarak çıkmak istemesi şeklinde takip eden olaylar, anlaşmazlıkla sonuçlanabiliyor. Borsa İstanbul, küçük ölçekli özel şirketlere bu açıdan destek oluyor.Özel Pazar'ın bu segmentinin ise Kasım 2014'te faaliyete geçmesi planlanıyor.
Girişimcilerle melek yatırımcı ve girişim sermayelerini buluşturan Özel Pazar'ın yatırımcılar tarafında ise iki çeşit üyelik tasarlanmış. Hazine Müsteşarlığı'ndan sertifika almış melek yatırımcılar bunlardan ilki. Bir diğer ise halihazırda Sermaye Piyasası Kurulu tarafından tanımlanmış bireysel veya kurumsal yatırımcılar.
Özel Pazar, bu yatırımcılar ve girişimciler arasındaki anlaşmaların baştan sonra gerçekleştiği online bir ağ olarak hazırlanıyor. Girişimci ve yatırımcılar birbirlerini, bu ay sonunda açılacak olan bistozelpazar.com adresi üzerinden bulacaklar (Adresin henüz açılmadığını söyleyelim). Burada taraflara ait genel bilgileri görmek mümkün olacak. Görüşmek isteyen girişim ve yatırımcılar birbirlerinden belge ve bilgi talep edebilecek. Anlaşma sağlanabilirse işlemlerin yine Özel Borsa'da kapalı bir sistem üzerinde (deal room) yapılması planlanıyor. Bu aşamda, işin bürokrasi tarafının kolaylaştırılması içinse servis sağlayıcılar devreye girecek.Özel Borsa'da girişimci ve yatırımcılar dışındaki üçüncü taraf olan servis sağlayıcıları Borsa İstanbul'daki aracı şirketlerin bir türü gibi düşünebilirsiniz.
Borsa İstanbul'un yeni beliren bir trende hızla adapte olarak girişimcilerin ihtiyaçlarına yenilikçi bir cevap veriyor olması sevindirici.
Gelişmenin ilginç tarafı ise, Nasdaq'ın Private Market; Borsa İstanbul'un Özel Pazar ile, şirket yatırımlarını, geleneksel girişim sermayelerinin dışında düzenleyen AngelList, SecondMarket ve Crowdfunder gibi platformlara yakınsıyor olması.
Ağustos ayı sonunda web adresinden başvuru almaya başlayacak olan Özel Borsa'ya Kasım ayına kadar yapılan başvurular üyelik ücretinden muaf olacak. Özel Borsa'nın yıllık üyelik ücretlerinin girişimin büyüklüğüne göre yıllık bin ile 5 bin lira arasında değişmesi planlanıyor.
