Corona virüs, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de alışveriş alışkanlıklarını hızla değiştiriyor. Bu değişiklik bazı sektörler için fırsat anlamına gelirken, diğer sektörlerde de daralmaya neden oluyor. Yüz yüze yapılan alışverişlerin online dünyaya kaymasıyla, online perakende sektörü için büyük bir fırsat oluştu. Sağlık, kozmetik ve kırtasiye sektörleri de cirolarını ciddi düzeyde artırdı. Öte yandan ulaşım sektörünün; konaklama, yiyecek/içecek, araç kiralama, akaryakıt ve teknoloji ürünleri satışı yapan perakendecilerin; giyim ve mücevher kategorisinde faaliyet gösteren işletmelerin cirolarında gözle görülür derecede bir düşüş oldu.
PayTR'nin Şubat ve Mart ayı verileri karşılaştırıldığında tüketicilerin ev ortamında ihtiyaç duydukları ürün ve hizmetlerin satışını gerçekleştiren market, sağlık, kozmetik, kitap, kırtasiye, bağış ve online eğitim kategorilerinin öne çıktı. Buna göre; market kategorisinde yüzde 186, sağlık kategorisinde yüzde 168, kozmetik kategorisinde yüzde 108, kitap/kırtasiye kategorisinde yüzde 69, kuruyemiş kategorisinde ise yüzde 42’lik bir artış gözlemlendi. Bu artışın sebebini PayTR Genel Müdürü Tarık Tombul şöyle açıklıyor:
Bu tür ürün ve hizmetler, evde olmanın da etkisi ile çabuk tüketilmeye başlandığı için alışveriş sıklığı da artmış durumda. Yani bir tüketici, örneğin haftada bir kere market alışverişi yapıyorken, bu sayı haftada üçe kadar çıkmış durumda.
En çok alışveriş yapılan iller arasında İstanbul, İzmir, Antalya ve Ankara var. Bir taraftan online alışveriş, Anadolu'daki şehirlerde hızla büyüyor. Tombul, bu sürecin dijitalleşmeye olumlu katkı sağladığına inanıyor. "Daha önce İnternet'ten satış yapmamış satıcılar, tüketiciye ulaşmak için web sitesi ya da uygulama üzerinden satış yapmaya başladı" diyen Tarık Tombul,İnternet'ten alışveriş yapmamış tüketicilerin ise online alışverişe yöneldiğini söylüyor.
En keskin düşüş turizm sektöründe
Bir taraftan #EvdeKal çağrıları ve riskler nedeni ile tüketiciler daha önce yapmış oldukları rezervasyonları ve biletleri iptal etmeye ve yeni bir biletleme ya da rezervasyon yapmamayı tercih ettiler. Bu da turizm, bilet, konaklama, araç kiralama kategorilerinde yüzde 50’den fazla azalmaya neden oldu. Yine aynı şekilde giyim/tekstil, kuyum ve elektronik kategorisinde de yüzde 20’nin üzerinde düşüş var.
Tombul, sektör bazlı bu artış ve azalışların corona virüs önlemleri süresince paralellik göstereceğini düşünüyor ve bu sürecin en kısa sürede, minimum kayıpla atlatılacağına inanıyor. Sözlerini şöyle sürdürüyor: "Bu sürecin olumlu etkisi şüphesiz ki dijitalleşmenin hızlanması olacak. Birçok işletme bu dönemde online ticarete yöneldiler diyebiliriz."
Online spor hizmeti sunan şirketler sanal POS istiyor
Gönüllü olarak eve kapanan insanların spor yapmaya başlaması spor sektörü üzerinde olumlu etkisi olmuş. Tarık Tombul, "Başvuru kısmında bir yükseliş görüyoruz. Spor eğitmenleri üzerinden online ortamda spor hizmeti sunan şirketler sanal POS talebinde bulunuyor. Bunun dışında dikey kategoride faaliyet gösteren web sitelerinin cirolarında da mart ayında ortalama yüzde 10 seviyesinde artış oldu" diye konuşuyor.
